De paarden, die op een vlakken weg het stuk juist kunnen
trekken, zullen bij iedere hindernis geholpen moeten worden
door de kanonniers. Wanneer 5 of 6 kanonniers aan het stuk
kunnen werken, zal het al heel mooi zijn, anders loopen ze
elkander in den weg; maar men zal zelf gevoelen, welke be
zwaren het voor 6 man oplevert om met een gewicht van
600 K.G. hindernis te overwinnen (300 K.G. per rad).
Dikwijls zal het paard of de paarden onwillig zijn, doordat
het bijv. éénmaal mislukt is en de paarden een schok ge
kregen hebben. Nu kunnen 5 of 6 kanonniers wel een oogen-
blik 300. K.G. ergens over heen tillen of doortrekken, maar
600 K.G. bezwaarlijk.
Nog erger wordt het, wanneer het door omstandigheden
noodig wordt, de paarden voor het bereiken der stelling achter
te laten, zooals bijv. dikwijls voorkomt wanneer men in den
rand van een kampong in stelling komt, of wanneer men
achter een betrekkelijk lage dekking marcheert. Een mensch
kan bukken, een paard niet.
Men begrijpt dat dan 5 of 6 man geen stuk van 600 K.G.
kunnen vervoeren over greppeltjes, kalitjes, bruggetjes, eindjes
sawahs enz. zonder groot oponthoud, nog daargelaten dat ze,
dood vermoeid eindelijk in stelling zijnde, niet meer bruik
baar zijn, omdat ze minstens een kwartier noodig hebben om
weer op adem te komen.
Het bovenstaande in aanmerking nemende en bovendien
bedenkende, dat het aantal paarden bij het z.s. veel grooter
is dan bij het 1. s., waardoor de kans op vallen, drukkingen
en schavingen bij opgeladen dieren ook weer zooveel grooter
wordt, meen ik te mogen concludeeren, dat het z. s. op verre
na niet voldoet aan de eischen, die ik meen, dat aan berg.
artillerie gesteld mogen worden.
Wanneer we naast onze veld-artillerie berg-artillerie invoe
ren met een gewicht van 600 K. G., zullen we de infanterie
niet den gewenschten en vereischten steun kunnen geven onder
alle omstandigheden. Dit kunnen we met het 1. s. wel. De
weinige gelegenheden, waarbij vuur op groote afstanden noodig
is en mogelijk zal zijn, kunnen we aan de veld artillerie over-
1158
INDISCH MILITAIR TIJDSCHRIFT
