1186
INDISCH MILITAIR TIJDSCHRIFT
zij in het genot van verlof gesteld en boemelden daarna zoo wat
rond, tot het tijdstip van vertrek naderde 1).
In Indië aangekomen, wachtte daar de dienst bij vesting-, veld
of berg-artillerie, op bureaux enz., zoodat men door de zeer uit-
eenloopende eischen aan de verschillende plaatsingen door het
daaraan verbonden werk en den dienst gesteld, gewoonlijk zoo zeer
in beslag werd genomen, dat men geen tijd vond eens dieper op
eenige kwestie in te gaan. Trouwens als punt van uitgang en voor
bronnen is men meestal aangewezen op periodieken, dikwerf al
maanden oud, terwijl up to date bronnen schaars of niet te be
komen zijn.
Kwam dan na 10 of meer jaren dienst de tijd voor buiten-
landsch verlof, dan wel was men wegens ziekte verplicht voor dien
naar Europa te gaan, dan kreeg men de aanteekening mede, of
men geschikt geacht werd om in eene commissie benoemd te wor
den. soms met nadere omschrijving der soort van commissie.
Had men in Indië het een of ander nieuw materiaal noodig, dan
werden de eischen daarvoor in Indië opgemaakt, dikwijls zonder
rekening te houden met de mogelijkheid of die eischen constructief
uitvoerbaar en zonder na te gaan of ze nog wel up to date waren
met geschrijf over en weer tusschen Indië en Holland gingen dan
soms weer jaren voorbij, zoodat men met de eischen van het mate
riaal te stellen, nog meer achteruit geraakte 2).
Aan dat euvel zou nog tegemoet gekomen kunnen zijn door
wanneer ten slotte overeenstemming verkregen was de zaak in
Nederland opnieuw in studie te doen nemen door eene commissie
van artillerie-officieren, die daarvoor geschikt geoordeeld waren en
deze heeren ook eens elders te doen kijken, doch dit vond niet
plaats.
Aan het ministerie van Koloniën had men een oud, afgeleefd,
gewezen indisch hoofd- later zelfs opper-officier der artillerie, als
adviseur voor artilleriezaken, door wiens handen jaren lang alles
ging en die meermalen blijk gaf totaal niet meer op de hoogte
te zijn van den tijd en van de voor Indië sedert zijne pensioen
neming zoo veranderde eischen en behoeften. Zijn advies gaf den
doorslag, hij was de man die het wist en het ook had moeten weten.
Dat er zooveel onbruikbaar artillerie-materiaal uitgedacht in het
brein of de fantasie van ter zake achterlijken toch naar Indië
werd gezonden, is niet te wijten aan den leverancier en construc
teur, doch aan den besteller en afnemer, die ter zake onkundig
zijnde deze onkunde niet wilden bekennen, dus op hun stuk
bleven staan. Hieraan danken wij de mortiertjes 7 c.m. A., de 12
c. m. mortieren en houwitsers, hierdoor kregen wij de proef batterijen
veld- en berggeschut op veerspoor affuit, toen de kanon-terugloop
het pleit reeds had gewonnen
1) Thans is dat iets anders en worden enkele officieren gedetacheerd aan
technische inrichtingen en inrichtingen van Hooger Onderwijs, doch men blijft
in Nederland, komt niet over 's lands grens en doet hierdoor op beperkte
schaal eenzijdige kennis op,
2) De indische eischen voor de verwapening der bereden artillerie dateeren
van 1905!
