Van Alles Wat.
[Maart 1912.
307
Gekookte rijst is allerwege het hoofdvoedsel van het geheele volk
en wordt zoowel bij het ontbijt, als bij middag- en avondmaal, in
groote hoeveelheid gegeten. Bij de rijst komen een aantal toespijzen,
bereid van viseh, peulvruchten, meel, groenten, knollen, vruchten e.d,
waarvan soort en hoeveelheid afhankelijk zijn van den maatschappe-
1 ij ken welstand. De wijze van toebereiding van die bijgerechten wijkt
geheel van onzen smaak af; zij kenmerkt zich door 63n volslagen
gemis van vet en boter, zoodat stoven, bakken en braden onbekend
zijn Vele vruchten en groenten worden gekookt, rauw en gezouten
of in azijn ingelegd gegeten.
Onder al die toespijzen zijn de ook bij ons bekende soya-saus, in
Japan „shoyu" genoemd, en de ,,miso", eene soort van soep of brei,
van het meeste belang. Van beide gerechten is de soya-boon, in Ja
pan „daizu" geheeten, het hoofdbestanddeel. Vooral de shoyu neemt eene
zeer belangrijke plaats in zonder haar kan een Japanner zich geen
smakelijken maaltijd denken. Tot op zekere hoogte kan men haar ver-
geljjken met de lombok" bij ons.
Visch wordt niet overal gegeten op het platteland zeer zelden.
Vleesch wordt door de groote meerderheid der bevolking nooit ge
geten.
Natuurlijk heeft het gedurende den overgang van het feudale tijd
perk naar het tegenwoordige niet ontbroken aan pogingen, om veran
dering in het gewone menu te brengen. Zoo kwam met den eersten
stroom van westersche denkbeelden eene groote vraag naar rund- en
varkensvleeseh en was omtrent het jaar 1890 het brood bijzonder po
pulair. Maar noch het een, noch het ander hield standde groote
meerderheid der bevolking voedt zich heden nog op dezelfde wijze als
eeuwen geleden. Echter hebben wetenschap en ondervinding geleerd,
dat eenige wijziging van het gebruikelijke diëet, noodig was geduren
de den laatsten oorlog heeft men de noodzakelijkheid van vleeschvoe-
ding leeren inzien, terwijl men in het Leger de beri-beri tracht te
bestrijden door de rijst gedeeltelijk door gerst te vervangen.
Als gevolg van de bereidingswijze van het voedsel is de inrichting der
keukens zeer eenvoudig, terwijl de meeste Japanners uit de volksklasse
in staat zijn, om zich met eenvoudige hulpmiddelen een maaltijd te
bereiden, welke naar hun smaak is, als de shoyu maar niet ontbreekt.
Uit den aard der zaak ontvangen de manschappen gedurende
hun diensttijd in bet Leger de gebruikelijke volkvoeding; ander
voedsel zou niet passen voor hun gestel, noch in huu smaak vallen.
Dat vooral te velde de eenvoudige voedingswijze van den Japanner
een groot voordeel is, behoeft geen nadere toelichting.
Yoor de verpleging in vredestijd volgt men een stelsel, in Japan be
kend onder den naam ,,ininkeiri", betgeen door „eigen beheer" vertaald
zou kunnen worden. Het komt hierop neer, dat voor de aanschaffing van
kleediug, voedingsmiddelen, brand- en lichtstoffen, enz een bedrag ver
strekt wordt, dat berekend wordt naar door het Ministerie van Oorlog
vastgestelde tarieven en in verband met de sterkte. Voorwerpen
van kazerneering worden voor de eerste uitrusting verstrekt, doch voor
