April 1912], Ons politiek en militair optreden op Timor.
deze moeielijkheid de algeheele uitvoering van het tractaat
van 1904 niet meer in den weg staan, zooals de lezing van
de artikelen 4 en 7 trouwens duidelijk doet zien; toch echter
zal dan nog niet gezegd kunnen worden, dat de Timorgrens-
kwestie tot het verleden behoort. Dan toch moet nog de
algeheele uitvoering van de gesloten overeenkomst volgen,
en dat ook ten opzichte daarvan bij de opmaking van het
tractaat reeds aan de mogelijkheid van het verrijzen van
moeielijkheden werd gedacht, blijkt dadelijk bij lezing van
artikel 14 van het grenstractaat, dat zegt:
Toutes questions ou tous différends sur Vinterprétation ou
„Vexecution de la présente conventions'ils ne peuvent être
„régléa d l'amiable, seront soumis a la cour Permanente d"ar-
bitrageetc."
Daar deze voorgeschreven weg dikwijls zeer lang is, zal het
nog geruimen tijd kunnen duren, vóódat de uitvoering tot
stand zal zijn gekomen. In verband daarmede is het mis
schien niet van belang ontbloot eens na te gaan, hoe op het
oogenblik de toestand is en welke moeielijkheden nog bestaan
of kunnen worden verwacht.
Zooals bekend is, werd in het jaar 1859 een tractaat ge
sloten, dat eene regeling van de grenzen tusschen Portugeesch
en Nederlandsch gebied beoogde. Daar het in dien tijd, als
gevolg van de houding der bevolking, niet mogelijk was het
geheele gebied te bezoeken en men grootendeels moest afgaan
op ingewonnen inlichtingen, zal het duidelijk zijn, dat, toen
bij beide naties de bestuursbemoeienis met de onderhoorige
rijkjes intensiever werd, de wederzijdsche belangen in de
grensgebieden met eikaar in botsing moesten komen. Wel
werden in dat tractaat de grenzen in zooverre bepaald, dat
werd aangegeven welke landschappen tot het Nederlandsche
en welke tot het Portugeesche gebied behoorden, maar waar
de grenzen dier landschappen onderling in het geheel niet
vaststonden en deze, als gevolg van onderlinge oorlogen als
anderszins, aanhoudende wijziging ondergingen, zal het dui-
326
