April 1912.] De MILITAIR-POLITIEKE TOESTAND VAN Japan IN 1911.
dat het Legerbestuur de oprichting van twee nieuwe divisiën
ging overwegen, terwijl het ministerie van marine daarbij
niet wilde achterblijven en op vernieuwing en vermeerdering
van het materieel der vloot ging aandringen.
Natuurlijk gaven deze uitbreidingsplannen aanleiding tot
eene levendige, hoewel niet altijd zakelijke polemiek in de
pers. Waar de toestand der geldmiddelen tot zuinigheid aan
maande, heerschte er eene zekere spanning over de kans op
uitvoering, welke de plannen der beide militare departementen
konden hebben en aan welk plan de voorrang gegeven zou
worden.
De vernieuwing van het handelsverdrag met de Yereenigde
Staten van Amerika en van bet verbond met Groot-Brittanje
in den loop van 1911 bleven ook niet zonder invloed. Eene
korte uiteenzetting moge aan de bespreking daarvan voor
afgaan.
De verhouding tusschen de Yereenigde Staten en Japan
kan nooit bijzonder aangenaam worden, zoolang het netelige
land verhuizers vraagstuk blijft bestaan, een vraagstuk, dat
ontstaan is, eenerzijds door den grooten trek van Japanners
naar Noord-Amerika, anderzijds door de vrees van de Ame-
rikaansche arbeiders voor de concurrentie, welke de minder
eischende Japanners hun kiinnen aandoen. Bovendien baart
de aanwezigheid van 75000 Japanners op Hawai, waarvan
de geheele bevolking 170000 zielen bedraagt, Amerika eenige
zorg voor de toekomst, terwijl de concurrentie tusschen beide
landen op de Chineesche markt en de eigenaardige militaire
positie van de Philippijnen de gelegenheid tot wrijving des
te grooter maken.
Onder deze omstandigheden kan het geen wonder zijn, dat
eene geringe aanleiding voldoende is om sommige persorganen,
zoowel in Amerika, als in Japan, zeer oorlogszuchtig te stem
men, terwijl de gestadige voortgang van het werk aan het
Panama-kanaal de Japansche pers soms erg zenuwachtig
maakt, zeer verklaarbaar overigens, omdat de voltooiing van
dat kanaal de heerschappij over de Stille Zuidzee in Ameri-
354
