aan de scholen eene goede plaats ingeruimd, de toegang tot
militaire instellingen, oorlogshaven en schepen wordt open
gesteld, enz. Op nationale feestdagen houdt elke school, zoo
mogelijk, eene soort parade, waarop onderwijzers en leeraars,
voor zoover zij reserveofficier zijn, in uniform verschijnen
en waar den leerlingen de beteekenis van de feestviering
uiteengezet wordt.
Op die wijze wordt de moreele opleiding, eigenlijk het
belangrijkste deel van de opleiding tot soldaat, reeds vroeg
tijdig begonnen en zijn de recruten goed voorbereid, wanneer
de militair-technische opleiding met alle kracht ter hand ge
nomen wordt.
Ook daarna blijft de voeling tusschen volk en leger be
houden ouders en bloedverwanten kunnen tegenwoordig zijn
bij de plechtige ontvangst van de recruten; ook bij vele
andere gelegenheden staat de kazerne voor hen open en kun
nen zij met eigen oogen zien, hoe hun dienstplichtige zoon
of broeder gehuisvest en gevoed wordt en ook bij militaire
plechtigheden worden zij niet vergeten.
Zoo leeft het volk met het leger mede, zijn de herinnerings-
dagen van het leger feestdagen voor het gansche volk.
Omstandigheden gunstiger dan de in Japan heerschende,
om in een leger een voortreffelijken geest aan te kweeken
en te onderhouden, zijn haast niet denkbaar. Toch is ook
hier niet alles goud, wat er blinkt en zijn er eenige factoren
ten nadeele van een goeden geest in het leger werkzaam.
De moeilijke levensomstandigheden van het volk, een ge
volg van den zeer ongelijken druk der belastingen, moeten
ten slotte ontevredenheid veroorzaken, welke zich ook in
het leger zal doen gevoelen. Reeds is erop gewezen, dat de
machthebbenden in het bevorderen van het shintoisme een
middel zien tegen het verbreiden van „nieuwe" denkbeelden
omtrent staatshuishouding. Het eenige noodige om die denk
beelden te doen verdwijnen eene algeheele belastinghervor
ming, welke volledig rekening houdt met de draagkracht van
een ieder tvordt evenwel niet toegepast, maar, behalve het
370
April 1912]. De MILITAIR-POLITIEKE TOESTAND VAM JAPAN IN 1911.