April 1912.] Ons politiek en militair optreden op Timor.
nadat op ons gebied een twaalftal karbouwen waren gestolen
door Portugeesche onderdanen, de Hollandsche grenscomman-
dant eene schriftelijke klacht ontving van den commandant
militaire supérieur de la frontière, waarin hetzelfde feit werd be
sproken, doch waarin zeer handig, de rollen eenvoudig wa
ren verwisseld. Het oordeel, door de oudgasten op Timor over de
Portugeezen uitgesproken, was voor hen niet vleieDdiedere
newcomer stond daarover verbaasd en dacht onwillekeurig
aan eene soort van overspanning, die zich, als gevolg van
den onaangenamen toestand, van allen had meester gemaakt.
Langzamerhand betrapte men er zich dan op, dat men zelf
ook begon mede te doen, dat men ook vond, dat Portugeezen
geen Europeanen waren, dat men twijfelde aan hun goede
trouw; bracht de eerstvolgende contractboot weer een nieu
weling, dan kon men zich al niet meer voorstellen, hoe het
mogelijk was, dat hij daaraan nog kon gelooven.
Ook wij Hollanders zijn wel eens onoprecht, doch die on
oprechtheid bepaalt zich in hoofdzaak tot den omgang in het
particuliere levenzoodra echter zaken behandeld moeten
worden, zetten wij die onoprechtheid, eigenlijk een uitvloeisel
van vormelijkheid, op zij„zaken zijn zaken" is een Hol-
landsch spreekwoord, dat dikwijls dient als verontschuldiging,
voorafgaande aan eene mededeeling, die voor den betrokkene
minder aangenaam is, maar welke, met het oog op de gewenschte
afdoening der zaken, niet kan worden verzwegen.
Bezit nu de Portugees bovenstaande eigenschap van on
oprechtheid in den omgang nog in hooger mate dan wij,
zoodat bijv. iemand, die eene uitnoodiging krijgt om op een
bepaalden datum te komen eten, met het verzoek vooral niet
te laat te komen en het huis van zijn gastheer als het zijne
te beschouwen, zelfs van onwellevendheid wordt beticht, als
hij op den afgesproken dag ook werkelijk verschijnt, boven
dien strekt hij die onoprechtheid uit tot de behandeling van
de meest gewichtige zaken, niet alleen ter wille van de wel
levendheid, maar ook om een resultaat te bereiken, dat zeker
niet zou worden verkregen, als in alle opzichten rond voor
332
