[Unitaire Telegrafie en Telefonie,
In alle legers is de laatste jaren een streven merkbaar om
de wisseling der berichten, zoowel op als buiten het gevechts-
veld, tot eene zoo groot mogelijke volkomenheid te brengen.
Daarbij is vooral waar te nemen geweest eene verbetering van
de technische hulpmiddelen en wel de invoering van de ver
plaatsbare en draagbare stations voor draadlooze telegrafie en
de constructie van buitengewoon goede veldtelefonen. De tegen
woordig in gebruik zijnde telefoontoestellen zijn zondereenig
voorbehoud volkomen geschikt voor hunne bestemming: ze
kunnen op de grootst voorkomende afstanden worden gebruikt,
zijn zeer eenvoudig in de behandeling en bestand tegen ruw
gebruik te velde. Wat de telegraaftoestellen aangaat, meest is
de „klopper" in gebruik, waarbij de morseteekens op het
gehoor worden waargenomen. Schijnbaar heeft men daarbij
het nadeel, dat geen controle aanwezig is, doch de statistieken,
aangehouden bij deDuitscheReichstelegraph en de ondervinding
opgedaan bij de militaire telegrafisten, hebben aangetoond,
dat juist bij het „sounderen" veel minder verminkingen voor
komen dan bij het opnemen van den band. Dit is toe te
schrijven aan het feit, dat de telegrafist steeds op zijn papier
kan blijven kijken, terwijl hij met het sc'nrijftoestel beurtelings
naar band en formulier ziet en dus zijn aandacht moet verdee-
len. Daarbij is de klopper veel gemakkelijker in de behandeling,
minder gevoelig voor kleine storingen op den kabel en veel
minder aan beschadiging onderhevig. Toch worden ook de z.g.
morseschrijftoestellen nog gebruikt, daar waar een rustig
bedrijf verzekerd is.
Natuurlijk vereischt het „sounderen" eenige meerdere oefe
ning, doch het is eene zeer animeerende bezigheid, waarbij
het meerendeel der telegrafisten steeds er op uit is om het
799
I. M. T. 1912 51