Sept. 1912.] Een en ander over gezamenl. Schietoefeningen.
dat het geheele beeld niet valt buiten de grenzen van een
half vel model papier, dus niet meer dan 2 d. M. breed.
Wenscht men thans na te gaan, hoeveel treffers een
schijf van bepaalde grootte zal opvangen van de 100 schoten,
die door een bepaald aantal schutters op een bepaalden
afstand daarop worden afgegeven, dan teekent men een
schijf op een schaal, welke vooraf berekend moet worden,
snijdt de schijf uit, legt het raampje, waaruit de schijf is
gesneden, op het trefferbeeld en telt hoeveel schoten in de
uitgesneden ruimte vallen.
Het ligt voor de hand, dat de wijze waarop men het beeld
van de schijf op het trefferbeeld moet leggen, verband houdt
met de plaats, waar het gemiddeld trefpunt ligt en dat deze
derhalve van te voren door berekening moet worden bepaald.
Het uitsnijden van het beeld van de schijf kan worden
vermeden door de teekening van de schijf te vervaardigen
op calqueerpapier; daar men echter niet altijd van dat
papier bij de hand heeft, is het nog eenvoudiger, het trefierbeelcl
te vervaardigen op goed doorschijnend calqueerpapier, zoodat
het voldoende is, wanneer men de grenzen van de teekening
der schijf door het trefferbeeld heenziet.
Een dergelijk trefferbeeld is hier bijgevoegd; het is, met
vergrooting der schaal, overgenomen uit het werk van van
Pesch: Artilleriewetenschap „Het schieten", (fig. 1).
Nu doet zich bij ons geweer het eigenaardige geval voor,
dat de treffers van den enkeleD schutter een beeld vormen,
waarvan de breedte op alle afstanden kleiner is dan de
hoogte, terwijl bij het gezamenlijk vuur de breedtespreiding
tot 500 M. kleiner, op dien afstand, gelijk aan, en daarboven
grooter is dan de hoogtespreiding. Daar in bijgevoegd beeld
breedte en hoogte gelijk zijn (2 d. M.), geeft het alleen voor
den afstand van 500 M. het juiste beeld weer en wel opeen
schaal van 1 op 18, daar wij op blz. 20 van het aanhangsel
van het schietvoorschrift vinden voor de H. S5o en B. S 50
op 500 M.: 0.90 M. voor goede schutters. Wenscht men
nu het vermoedelijk trefferprocent te weten, dat goede
schutters op 500 M. op eenige schijf zullen verkrijgen, dan
922