Van de Fransche fflaaoeuures in 1911.
950
Over eenigen tijd zal als extra-bijlage van dit tijdschrift verschijnen een
verslag van den kapt. .van den gen. staf van het N. I. Leger J. van der
"We ij den betreffende dein 1911 in Frankrijk gehouden grootemanoeuvres.
Bij het lezen vaD dat verslag konden -wij niet nalaten daaruit enkele
passages op te teekenen, voornamelijk betrekking hebbende op die zaken,
welke° ook voor ons Leger van belang zijn en over enkele waarvan de
„scheidpers" en baar obscure voorlichters gaarne veel stof doen opwaaien,
om hun anti-mi litairistische neigingen bot te vieren de eerste bovendien
om baie kolommen te vullen met „pittige" lectuur.
De gemaakte aanteekeningen volgen hieronder:
Om met een rijwiel de manoeuvres te kunnen volgen, zou het
verreweg het beste geweest zijn, logies te zoeken in een centraal
punt, dus bijv. te Lure of te Villersexel. Ging zulks niet, dan konden
ook 'de hoekpunten: Vesoul en Belfort, in aanmerking komen. Tele
fonisch vroeg ik verbinding met verschillende hotels in de genoemde
plaatsen, doch steeds kreeg ik ton antwoord, dat er geen bed meer te
krijgen was, zelfs niet bij particulieren. Dit nu behoeft geen verwon
dering te baren, want het leger is in trarikrijk zeer populair; troe
penbewegingen en vooral manoeuvres op groote schaal worden immer
door een zeer talrijk publiek met belangstelling gevolgd. Yan om
liggende plaatsen was een groot aantal menschen in bovengenoemde
steden samengestroomd.
Yelen hadden daar geen onderdak kunnen vinden, zoodat het geen
vreemd verschijnsel was, dat groepjes burgers op het manoeuvreterrein
geduiende den nacht bivakkeerden. Ik kon ten slotte niet anders
logies krijgen dan in een hotel te Besancon, gelegen op meer dan 60 K. M.
afstand van het centrum van het manoeuvreterrein.
Hetzelfde terrein was ruim veertig jaren geleden het tooneel van
een werkelijken strijd geweest, toen een Fransch leger onder den Generaal
Bourbalci getracht had Belfort te ontzetten, welke plaats door een
Duitsch belegeringskorps onder den Generaal Werder was ingesloten.
Yolgens dagbladcorrespondenten was dit een der redenen, waarom
het publiek in deze manoeuvres zooveel belang stelde, vooral nu deze
plaats vonden op een tijdstip, waarop ieder oogenblik op nieuw een
oorlog met Duitschland, kon uitbreken.
Op vele plaatsen van het manoeuvreterrein werd men dan ook aan
vroeger geleverde veldslagen en gevechten herinnerd. Zoo bevindt
