eenige meerdere eischen worden gesteld. Eene vestiging op
Atjeh lag niet in de bedoeling, m. a. w. de Indische Regeering
wilde alleen aan Atjeh toonen, dat zij de sterkste was, in de
hoop, dat de Atjehers, dit eenmaal wetende, eieren voor
hun geld zouden kiezen en dat zoodoende eindelijk de vriend
schappelijke handelsverhouding, zoo lang reeds gewenscht,
zoude tot stand komen.
"Wat Burma betreft, vond ik het staatkundig doel nergens
met juistheid aangegeven en zijn wij genoodzaakt dit af te
leiden uit het verdrag van 24 Februari 1826, daarbij de kans
loopende, dat de toen kenbaar gemaakte eischen de oorspron
kelijk gestelde min of meer overtroffen. Yan erkenning van
opperheerschappij was geen spraketoch ging het staatkun
dig doel verder dan het onze tegen Atjeh, daar men niet
wilde volstaan met het toebrengen van een klap, om daarna
eischen te kunnen stellen in het belang eener goede verstand
houding.
De O. I. compagnie hoopte door bezetting of annexatie van
enkele deelen van het Rijk de bestendiging van de bij den
oorlog verkregen resultaten te kunnen waarborgen.
De laatste pogingen om tot, eene vredelievende oplossing
te geraken, leden natuurlijk schipbreukdit is natuurlijk,
omdat het gevoel van meerdere macht, de oorzaak van alle
beleedigingen, nog niet voldoende was geschokt.
Op het gestelde staatkundig doel moest nu het militaire
doel worden gebaseerd. Dit doel is in algemeenen zin steeds
het breken van 's vijands weerkracht, maar de groote moeie-
lijkheid is om vast te stellen, waaruit die weerkracht bestaat.
In de Inlandsche rijken zijn meestal geen vaste legerswordt
oorlog verwacht, dan worden alle weerbare mannen opgeroe
pen tot den strijd. Het al of niet gehoor geven aan die roep
stem, het al of niet te velde blijven hangen meestal af van
den invloed van een of meer aanvoerders (c. q. priesters).
Somtijds zijn dit de vorsten zelf, soms hebbben deze echter
weinig invloed en zijn het hovelingen of ondergeschikte hoofden,
die, alnaarmate de kracht, welke van hen uitgaat, min of
meer de ziel zijn van den strijd. Men moet zich daarom de
905
PACIFICATIE VAK BURMA EN VAN AïJEH. Sept. 1912.]