Korte mededeelingen.
Oct. 1912.]
zijden vrijen toegang had, moest worden gezocht, kwamen slechts eenige
gevallen van lichte agina voor. Alle dieren waren spoedig gewend
aan de voeding, die hun in China kon worden verstrekt en bleven
daarbij gezond.
Nog belangrijker luidt eene andere, eveneens Fransche mededeeling
over het gebruik van muildieren bij de veld-artillerie.
Afkomst. De aan de batterijen geleverde en ten deele in Marseille,
ten deele in Poitiers aangeschafte muildieren, stamden meerendeels af
uit Poitou en Maconnais. Eene sorteeringscommissie zou ze als „zeer
licht" hebben aangemerkt, doch er bevonden zich ook eenige zware
dieren onder. Al het kader, de officieren inbegrepen, waren met
muildieren bereden gemaakt. Eerst later in China kregen de officieren
Tartaarsche paarden. Daar de eenheden vlug mobiel moesten zijn,
konden de dieren vóór de afreis slechts zeer oppervlakkig worden
afgericht
Reis. Van Poitiers tot Marseille bleven de dieren bij groote hitte
24 uur lang in de spoorwagens, zonder schade te lijden.
Voor het zeetransport waren zij op het schip op het tusschendek
en op het bovendek zeer nauw ondergebracht. Na Port-Said was het
erg warm. Daarbij kostte het zelfs op dagen, dat de zee kalm was,
groote moeite om de dieren uit hunne standplaatsen te halen om ze
wat te poetsen en beweging te geven. De voeding was zeer beperkt
en bestond uit een gerstemeeldrank en wat hooi.
De zeereis van Marseille naar China duurde ongeveer 40 dagen en
was onder deze omstandigheden inderdaad pijnlijk Toch bedroegen
de tijdens de overvaart geleden verliezen nog geen 10 °/0 van de sterkte.
Over het geheel bevonden zich alle dieren bij aankomst in een zeer
onderkomen toestand.
In China. Dadelijk na de ontscheping kwamen de muildieren zien-
der oogen bijin minder dan acht dagen waren alle gezond en bruik
baar. De dressuur en het gewennen geschiedden op de marschen naar
Tien-Tsin en na verloop van nog geen maand waren alle dieren vol
doende afgericht, zoodat van de batterijen alle diensten konden wor
den gevergd.
Deze goede resultaten zijn te danken aan de weldoordachte wijze
van handelen. Zoo ook werd bij de indeeling der muildieren voor de
verschillende bespanningen rekening gehouden met de taille en het
werk waarvoor het dier zich het meest eigende; de stukrijders behiel
den steeds dezelfde dieren, maakten zich ermede vertrouwd, verzorg
den ze zorgvuldig en wisten ze gewillig te maken.
Voedingstoestand. De voeding der muildieren veranderde in den
loop van den veldtocht meermalen; wederom is aangetoond hoe deze
dieren zich aan alles kunnen gewennen. Men gaf ze ongewasschen
rijst en Chineesche mais, waarvan de korrels zeer groot en buitengewoon
hard zijn. In overeenstemming met de in het land aldaar gebruikelijke
1050
