Koete Mededeelingen.
[Nov. 1912.
Nederlandseh gezag zouden staan en dat zij, wanneer onze troepen
het Portugeesch gebied binnenrukken, niet uit vrije beweging, doch
onder den druk van de autoriteiten zich tegen ons zouden keeren.
Vrijelijk kan hierbij echter worden aangenomen, dat de bevolking
zich „en masse" aan onze zijde zal scharen, zoodra haar blijkt, dat
bij den krijg het voordeel aan onze zijde is.
De invloedrijkste hoofden en hunne gezindheid.
Het landschap Kowa heeft een vrouwelijke Kornel, „Maria da Cos
ta" genaamd, die geparenteerd is aan het hoofd van Djeniloe van
denzelfden naam. Zij heeft te Dilly school gegaan, waarna zij zich
te Batoe Gade vestigde, waar zij zich veel moeite geeft om aan de
vrouwelijke leden der bevolking het weven te leeren. Onder hare
leiding worden zeer mooie doeken (tais) vervaardigd.
De bevolking van Kowa spreekt: Tettum.
De Radja van het landschap Balibo „Mau Koetoe", verblijft in de
nabij Balibo (in den volksmond Laïmik geheeten) gelegen kampong
Fatoe Besi.
Oorspronkelijk was „Mau Koetoe" „Temoekoeng Besar". Tijdens de
afwezigheid van den toenmaals nog te Dilly school gaanden wettigen
Kornel, heeft hij zich tot Radja opgeworpen, als hoedanig hij zich heeft
weten staande te houden na terugkeer van den wettigen Vorst, die
toen naar Bobonaro is verhuisd, waar hij nog verblijft.
De bevolking van het landsehap Balibo spreekt zoowel Kema als
Maraï en Tettum.
Het hoofd van het landschap Léo Siwé (door anderen het landschap
„Taapo" genoemd), Bere Mali, woont in kampong Memo; dat van Sa-
boelaï Mau Leto, woont in kampong Saboelaï.
Deze landschappen erkennen als hun hoofd den Radja van Bobonaro.
De ten Oosten van Maukatar gelegen landschappen Lolotaï en Ra-
iméa daarentegen, erkennen als hun hoofd den naar ons gebied uitge
weken Radja van Camenassa.
Het hoofd van het landschap Lolotaï, Beleloe, woont in kampong
Holoélie; dat van Raiméa, Naik Talo, in kampong Raiméa.
De Radja van Camenassa wordt ook als hoofd erkend door alle land
schappen in Tahakay en Diroen gelegen.
Van de aan de Westelijke grens van Maukatar gelegen landschappen,
woont het hoofd van Kassabaoek, Bere Lekik, in de kampong van
dienzelfden naam; het hoofd van het landschapje Kida is naar Zuid
Beloe verhuisd; het hoofd van het landschap Taroman, Assa Boera,
woont in kampong Taroman en het hoofd van het landschap Diroen,
Aïk Fo, woont in kampong Fatoe Besi.
De taal, welke in de landschappen ten Oosten en ten Westen van
Maukatar wordt gesproken, is het Maraï.
Omtrent de gezindheid der hoofden zelve zijn geen betrouwbare
gegevens verzameld kunnen worden, het is echter niet gewaagd hier
voor in het algemeen ook die hunner bevolking aan te nemen.
1 145
