met ons optreden in Atjeh onder generaal van Heutsz, toch
moet op enkele verschilpunten worden gewezen.
Ie. In Burma werden de dacvitleiders bij gevangenne
ming of onderwerping zeer streng gestraft; jarenlange ver
banning was meestal hun lot. In Atjeh werden de leiders
van het verzet, zoo zij zich onderwierpen, niet gestraft, m.i.
een gezonder beginsel als men wil pacificeeren. Eerst wan
neer die leiders hun woord braken, volgde onverbiddelijk
eene zware straf.
2e. Aan sommige dorpen in Burma werden wapens ver
strekt, hetgeen goed voldeed, terwijl zoodanige verstrekking
in Atjeh meestal noodlottige gevolgen had. Te dien opzichte
is in de laatste jaren echter eenige verbetering te bespeuren
en schijnen de wapens werkelijk te worden gebruikt voor
het doel, waarvoor ze worden verstrekt. De verstrekking van
wapenen getuigt m. i. van gebrek aan kracht; men ga er
dan ook niet toe over, dan wanneer werkelijk met eigen
middelen het gewenschte resultaat niet kan worden verkre
gen, en dan aanvankelijk nog slechts op kleine schaal.
3e. Een derde verschilpunt is gelegen in het gebruik van
de politie. In Burma werd de politie meermalen gebezigd
voor zuiver militaire doeleinden. In Ned. Indië gebeurde dit
wel een enkele maal, nl. als geen troepen van het leger di
rect beschikbaar waren, maar als hoofdbeginsel is aange
nomen, dat, waar aan de te nemen maatregelen kracht moet
worden bijgezet, gebruik wordt gemaakt van militairen. In
Atjeh is de toestand de eerste jaren nog niet rijp voor de
uitoefening van de politie door gewapende politiedienaren.
4e. In Burma werd voor de vervolging van dacvits ruim
gebruik gemaakt van bereden troepen, waartoe het uiteraard
noodig was, dat het terrein de beweging en voeding van de
dieren toeliet. In Atjeh werd in 1896 en 1897 cavalerie met
succes gebruiktbereden Infanterie zou in dien tijd ook
goede diensten hebben kunnen bewijzen. Bij de vervolging
van benden in het heuvel- en boschterrein zijn echter in
Atjeh bereden troepen niet te gebruiken, al was het alleen
39
PACIFICATIE VAN BüRHA EN VAN AtJEH. [Jan. 1913.
