Jan. 1913.] De Geneeskundige dienst in en na het gevecht.
mede moet houden, dat onder zekere omstandigheden zijne
gewonden niet afgevoerd zouden kunnen worden.
De algemeene leiding over de V. Sn. en het V. H. berust
bij den Ch. A. VI.
Omtrent de samenstelling van het V. H. meenen wij te
moeten opmerken, dat de aanwezigheid van slechts 5 karren
voor ziekenvervoer en 2 lichte ziekenkarren veel te krap be-
berekend is. Vooral als bij een terugtocht geen spoorbaan in
de nabijheid is, zouden de bezwaren van het gebrek aan vol
doende transportmiddelen zich sterk doen gevoelen. Soms zal
het wellicht mogelijk zijn voertuigen plaatselijk te requireeren,
maar in eene schaars bewoonde streek kan hierop niet ge
rekend worden. Doch al waren voertuigen verkrijgbaar, dan
zouden deze zonder bijzondere voorzieningen toch weinig ge
schikt zijn voor het vervoer van eenigszins ernstig gekwetsten.
Hiertoe is noodig middels een „stel touwen met veeren en
haak" daarin een stalen veldbed op te hangen. In verband
hiermede zou het ons gewenscht voorkomen, als het V. H.in
plaats van over slechts 5, over minstens een lOOtal derge
lijke stellen touwen zou kunnen beschikken. Dan zou b. v.
zonder bezwaar van de ledige karren van de Munitie-, c. q.
Verplegingstrein kunnen worden gebruik gemaakt om de ge
wonden door te zenden. Of dit evenwel altijd mogelijk zal
zijn, mag betwijfeld worden; het veiligst zal het toch wel
zijn, het V. H. over eigen voertuigen te doen beschikken.
Bij eene organisatie van den Geneeskundigen Dienst, zooals
hiervoren aangegeven, zal het tevens mogelijk zijn, de ge
neeskundige eenheden zoodanig in de marschcolonne in te
deelen, als met het gebruik op het gevechtsveld overeen
komt. Bij een verdedigend gevecht, en zelfs bij een aanval
tegen eene voorbereide stelling kan gewoonlijk reeds te voren
worden nagegaan, waar verbandplaatsen noodig zullen zijn.
Anders wordt dit echter bij een ontmoetingsgevecht, waarbij
men aan allerlei verrassingen blootstaat. De voorhoede zal
er dan naar streven, zich zoo spoedig mogelijk in een breed
front te ontwikkelen. Wat moeten nu de G. Sn. (tegen-
60
