Febr. 1913.]
Boekaankondiging.
kostenberekening per bouw komt Diet geheel en al rationeel voor. Waar
mogelijk worden de detailbladen van de topographische kaart bijge
werkt; het zou wellicht aanbeveling verdienen, die bladen dadelijk op
1 50 000 samen te stellen, het leger beschikte daardoor spoediger
over militaire kaarten en de fouten in de voorstelling van het bodem-
relief worden op die schaal meer geneutraliseerd.
liet verslag van de reprcductiewerkzaamheden is erg beknopt en
toch is er veel te vertellen, wat ook anderen interesseert, samenstelling
van kaarten op groote schaal, terreinvoorstelling, enz. enz.
Onder de bijdragen van gemengden aard treffen we van de hand van
den Heer N. M. O. Vertvey MejanInspecteur voor de Landelijke In
komsten en Verplichte Diensten een doorwerkt verslag aan van de
landrentebelastingwerkzaamheden. Het vraagstuk van het landrenteon-
derzoek kan zich nog niet in de algemeene sympathie verheugen, ook
nu moest weer worden ondervonden,
„dat de belangstelling voor het landrenteonderzoek bij menig be
stuursambtenaar, juist nu men den weg gevonden heeft om tot het
einddoel te geraken, om een uitdrukking van den voormaligen Inspecteur
jHasselman te gebruikentot het nulpunt is gedaald"
En iuist het bedrag dat de landrente oplevert, is een van de groote
spreekwoordelijke kurken, waarop Indië drijft.
Kapitein L. F. van Gent geeft een zeer lezenswaardig artikel over
de afdeeling Banjoewangi en een belangwekkend opstel over den Së-
meroe. Fraaie foto's van de ravijnen geven een bleeld van de verwoes
tingen.
millioenen M3 efflata zijn weer over de aideeling
Loemadjang uitgestort en doen het oogenblik van totale verzanding
dezer thans nog vruchtbare streken naderen. De rivierbeddingen zijn
reeds geheel opgevuld met zandde in 1909 overstroomde sawah's
zijn thans dorre, kale vlakten, waarop slechts hier en daar een gras
halmpje zichtbaar is".
Yan den adjudant onderofficier J.J. Lefèvre topographische en etno-
graphische bijzonderheden over de Pakpaklanden. Op bladz. 221 wordt
het een en ander opgeteekend over de kampong Hoeta Radjavroeger
bekend om zijn kannibalisme. Scheve opvattingen omtrent het mijn en
dijn in zake de vrouw, werden daar veel minder geduld dan in de
beschaafde maatschappij meermalen het geval is. Het opeten werd als
straf toegepast bij overspel, als directe bestraffing van den man.
Over het algemeen is de Pakpakker what is in a name! evenals
de Tobanees vies en vuil, hij kleedt zich zeer slecht en door zijne
verregaande onzindelijkheid worden ziekten in de hand gewerkt, zooals
schurft, frambosia, oogzeer, enz. Eerst wanneer genezing uitge
sloten is of eene amputatie moet worden verricht, wordt de hulp van
de zending of van het bestuur ingeroepen.
Ten slotte zij een tweetal vragen veroorloofd.
Is bijlage 4 „Opgave van kaarten, bladwijzers, registers, verslagen,
enz. verkrijgbaar bij het Hoofdbureau van den Topographischen Dienst",
wel beslist noodig? Die opgave verschijnt den len Januari reeds in
218
