Maart. 1913.] Beschouwingen over het Velddienstvoorschrift
anderszins (i)algemeene gegevens heeft verkregen omtrent
den vijand of het terrein en eene speciale afdeeling, patrouil
le of persoon wordt uitgezonden om ten opzichte van be
paalde zaken die algemeene gegevens aan te vullen.
Volledigheidshalve zij hierbij nog opgemerkt, dat men gewoon
lijk niet spreekt van ophelderen, wanneer gegevens omtrent
het terrein moeten worden verkregen, hetgeen ook in over
eenstemming is met de taalkundige beteekenis van het
woord „ophelderen". Omtrent het terrein tast men toch
bijna nimmer absoluut geheel in het duister, wel wil men
vaak omtrent (zij het dan ook belangrijke) details nadere
toelichtingen hebben. Daarom kan ik mij minder goed vereeni
gen met de 1ste alinea van 130 Nederlandsch V. V. Wan
neer ophelderingsafdeelingen gegevens omtrent het terrein
veizamelen, dan is dat feitelijk geen ophelderen meer, maar
verkennen.
Voor hen die bovengenoemde opvatting van de begrippen
ophelderen en verkennen deelen, zullen deze in Hoofdstuk
III van de G. H. niet zoo willekeurig zijn gebruikt, als op
het eerste gezicht leek. N. h. v. zou het echter aanbeveling ver
dienen in p. 12 te spreken van „strategische opheldering" instede
van „strategische verkenning"; verder worden in p. 19 vaste
ballons genoemd als hulpmiddelen voor den ophelderingsdienst,
hetgeen niet in overeenstemming is met het in p. 10 gemaakte
onderscheid, daar zij, zooals men verder in p. 19 leest, uit
sluitend dienen voor de nabij verkenning en hunne taak aan
vangen, waar de verkenning in front door de cavalerie moet
eindigen.
In het V. V. ware echter, wanneer er werkelijk verschil
bestaat tusschen „ophelderen" en „verkennen" op verschillen
de plaatsen met dit verschil rekening te houden. Zoo is voor
mijn gevoel de in de punten 47 en 58 vermelde opheldering
van nabij (letterlijke vertaling van „Nahaufklarung") een
contradictio in terminisvooral het laatste gedeelte van p. 47
wijst er op, dat men verkennen en geen ophelderen bedoelt.
"274
O Vergelijk G. H. p. 9 (3)
