De Fbansche Legeemanoeuvres in 1912. [Maart. 1913.
Dezen dag hadden wij ons bewogen in het rayon Martaizé-
St. Clair-Frontenay-St. Jean de San res en waren dus getuige
van de aanvallen van het Xe. korps en konden daar con-
stateeren, dat de aanval van dat korps met élan werd onder
nomen en uitgevoerd. De arbitrale uitspraak, dat de Oost
partij terug moest leek ons volkomen gerechtvaardigd en wel
omdat l°de westpartij steeds uit de diepte kon blijven aan
vullen, wat bij de Oost-partij niet het geval was; 2° de Oost
partij niet gezorgd had voor behoorlijke beveiliging der tot
Martaizé en St.Clair voorwaarts gedrongen afdeelingen,
zoodat zij op de flanken konden worden aangevallen, en 3°
de Oost-partij onvoldoende ondersteund werd door de artillerie.
Wel zagen we bij St.Clair 3 batterijen, doch daarvan waren
er maar 2 in batterij gebracht, terwijl de 3e zeer eigenaardig
150 M. achter en evenwijdig aan de in stelling staande
batterijen in marschcolonne was opgesteld. Tusschen beide
linien bevond zich op 100 M. van de vurende batterijen de
gevechtstrein met voorwagens, eveneens in colonne opgesteld.
Het verwisselen van stelling dezer batterijen ging ook niet
zooals men dit in werkelijkheid zou hebben moeten doen. In
de eerste plaats reden de voorwagens op om de vuurmonden
te halen, n. o. m. had zulks zeker zware verliezen gekost en
had hier toegepast moeten worden het met handen uit de
stelling brengen. Nadat opgelegd was, bleef het geheel nog
minstens 10 minuten in de stelling en ten slotte nam men
bij den afmarsch een weg, aan 's vijands zijde langs het
dorp St. Clair gaande, waartegen de lange colonne zich scherp
moest afteekenen.
De rustdag geeft niet veel stof tot beschrijven, omdat we
297
„Cet incident de manoeuvres n 'est pas seulement amusant, il comporte
„un enseignemeut. Un commandant en chef ne doit pas être pres de la
,.ligne de combat et s' oecuper de l'exécution de ses ordres. Ce n' est pas
„son röle. Pour cela il y a des sous-ordres, dont il ne faut jamais entrav er
„l'initiative. Le Général en chef doit étre au centre et en arrière de ses
„troupes, sur une position bien choisie, (iu 'il ne doit pas quitter sans en
„informer ses subordonnés directs. On doit toujours et facilement le trouver.
„Ces sages prescriptions réglementaires sont trop souvent perdues de vue.
„Puïsse la mésaventure du Général Marion les graver dans la mémoire de
„tous."