Mei 1913.]
Meermalen wordt de klacht vernomen, dat de hoeveelheid
verstrekte rijst te gering is, hetgeen gewoonlijk daaraan moet
worden toegeschreven, dat versche rijst bij het koken minder
uitzet, dan wanneer zij eenigen tijd opgeschuurd is geweest.
De man, die gewoon is, dat in zijn etensblik de rijst tot eene
bepaalde hoogte reikt, denkt bij het gebruik van nieuwe rijst,
dat in de keuken eene onregelmatigheid heeft plaats gehad,
of wel, dat te weinig wordt verstrekt.
Aangezien bij de invoering van de gemengde menages voor
de Europeanen tevens de gamelle is ingevoerd, kan het voor
komen, dat zij over te weinig rijst klagen, doordat zij van
borden smakelijker eten en daardoor meer eetlust hebben.
Wordt de rijst vóór den aanvang van het eten geheel verdeeld,
zoodat allen even groote portiën krijgen, zoo blijven klachten
gewoonlijk niet uit. Degenen, die bij het eten uit blikken
graag wat meer gelust hadden, wilden niet de kliekjes
van een kameraad nemen, en hetzelfde doet zich bij de gamelle
voor, indien niet eene regeling wordt getroffen, dat degenen,
die weinig eten, ook minder rijst krijgen dan de anderen,
zoodat dezen zich eene tweede hoeveelheid kunnen opscheppen.
Waar de Amboineezen en de Inlanders evenals vroeger het
eten in hunne etensblikken krijgen, hebben zij evenveel of
even weinig reden om over de rijst te klagen, als te voren.
Bovendien is er geen bezwaar tegen, rijst, welke op de
aardappeldagen wordt ingehouden, te gebruiken tot vermeer
dering van de hoeveelheid op de andere dagen der week.
In elk geval mogen klachten, een gevolg van de gamelle
-welke ook niets nieuws is niet worden aangevoerd als
bewijs, dat de gemengde menage de voeding heeft benadeeld.
Thans een en ander over de artikelen, welke de menages
buiten of volgens contract inkoopen. In een der garnizoenen
bedroeg bij het sluiten van een nieuwe overeenkomst de prijs-
verhooging van de verschillende artikelen zooveel, dat maande
lijks per compagnie ongeveer f 50 meer benoodigd zou wezen,
indien dezelfde hoeveelheid zou worden verstrekt als te voren.
504
