954
Sept. 1913.] Korte Mededeelingen.
kunnen endosseeren aan de ambtenaren van het B. B., terwijl het m. i.
intendance werkzaamheden zijn, die nimmer door bedoelde ambtenaren
naar behooren behartigd zulleu worden. De helft der desa's wordt
zoo goed als nooit door een controleur bezocht, zoo mogelijk worden
alle zaken op districtsvergaderingen afgehandeld; wie zal desa'sge-
wijze beoordeelen „hoe de putten zijn, of het water zonder reuk en
goed van smaak is met al of niet vergane plantendeelen, of de bron
een dikke straal heeft" enz? Wie zal de hoeveelheid „kippen en
pluimvee" taxeeren, de hoeveelheid bier en limonade in pasars en
toko's opnemen? Wie de woningen uitmeten?
X Y. Z. wenscht door het D. v. O. desa'sgewijze een topographisch
detailblad 120 000 te doen verstrekken. De kleinste detailbladen
beslaan6000 bouws d. i. in tal van streken 60 a 100 desa's, zoo
dat een gelijk aantal detailbladen beschikbaar zou gesteld moeten
worden door de Topographische Inrichting, die, gelijk bekend, zöö uit
haar krachten gegroeid is, dat jaar en dag op de vervulling van
dezen wensch gewacht zou moeten worden.
S. schijnt er niet mee bekend te zijn, dat alle desahoofden in stre
ken, waar de nieuwe landrenteregeling is ingevoerd, in het bezit zijn van
een copie landrentekaart 15000 een algemeen overzicht schenken deze
kaarten echter allerminst en het zich orienteeren erop is moeielijk
wegens het ontbreken van hoogteljjnen en begroeiingsteekens. Niet
alleen dat Commandanten van groote troepenafdeelingen zich in hun
ne bewegingen en keuze van bivakplaatsen niet kunnen doen beper
ken door desagrenzen, in tijd van oorlog zal bovendien het desabe-
stuur met zijn kaart in den regel zoek zijn, zoodat ik het verkieselijker
acht dat de Gen. Staf en Intendance reeds in vredestijd de beschikking
hebben over de noodig geoordeelde gegevens.
Het overigens practisch grondidee van S. zou voor verwezenlijking
vatbaar zijn, indien de bepalingen luidden
„Ten behoeve van Colonnecommandanten verzamelt de Gew. Inten
dant in duplo districts- en desa'sgewijze opgaven van:
1. aantal zielen, sterkte veestapel enz. (deze staten worden reeds
jaarlyks door de lol. Ambtenaren opgemaakt, zoodat hiervan slechts
copieën genomen behoeven te worden);
2. oppervlakten der sawah- en droge gronden na afloop van de
landrentemetingen en elke 10 jaarlijksche herziening van een district
(in verband met de gemiddelde opbrengst, het jaargetijde en de be
volkingsterkte is de vermoedelijke voorraad hieruit te berekenen);
3. pasanggrahans, desa en andere scholen, pakhuizen, loodsen en
alle andere voorname gouvernementsgebouwen
4. koffie-, thee- en tabaksondernemingen, suikerfabrieken, rijstpelmo
lens enz.
Alle andere belangrijke gegevens worden met die onder 3 en 4
vermeld op eene landreute-districtsoverzichtskaart (c. q. blauwdruk
20
ervan) schaal 1: 000 ingeteekend, b. v. bronnen met een blauw
kringetje, de woning van het desahoofd met een roode D, loemboeng-
desa met een roode L. enz. enz.