geplaatst, om den zin van de doelparallax aan te duiden
houde iü het °og, dat bij de Ned. veld. art. de doelpa
rallax slechts bij wederkeerige richting wordt, bepaald, en
dat dan steeds met H. M. stand 3150 op het doel wordt gericht
waardoor hier het (-f) teeken en het (-) teeken resp. bij de
H. M. standen >3150 en <3150 behooren te staan.
Op den binnensten cylinder komen de kromme lijnen
voor. Hiervan zouden er, volgens het voorgaande, twee stel
moeten zijn, n.l. voor 0°—180° en voor 180°—360°. Door een
stel tandraderen wordt echter bewerkt, dat bij draaiing van
den buitensten cylinder (met kijker) de binnenste evenveel
in tegengestelden zin draait. Hierdoor verkrijgt men het
voordeel, dat met een stel curven kan worden volstaan. De
op de X- as uit te zetten abscissen zijn dus dubbel zoo lang
genomen als hiervoor berekend werd (fig. 12).
.Bij de Engelsche veldartillerie is, ter bepaling van den voor
de doelparallax gecorrigeerden H. M. stand van het instrument
van lichting een z.g. „plotter"' in gebruik (fig. 13). Tot
goed begrip van dit instrument ga vooraf, dat de dialsight,
soms panorama-sight (hoekmeter aan den vuurmond) en director
(batterijkijker) natuurlijk anders zijn verdeeld dan die, bij
„foreigners" in gebruik, n.l. in graden en minuten, en wel
van o° af naar weerszijden opklimmend tot 1800 (fig. 14).
Hierdoor is in het commando voor den H. M. stand steeds een
aanwijzing, n.l. L. of R., noodig, en wordt de diametraalstand
gevonden door het supplement van de aflezing te berekenen.
De regel„correctie mee H.M. stand grooter, en omgekeerd"
gaat met op, terwijl het omzetten van gemeten of berekende
duizendsten in graden en minuten zeer bezwaarlijk is, en ge
bruik van een tabel vordert.
De plotter bestaat nu uit twee armen met Yard-verdeeling,
draaibaar om het middelpunt van twee verdeelde cirkelranden'
met verdeelde liniaal. Tegelijkertijd zijn slechts zichtbaar:
13
BERG GESCHUT, MET BEHULP VAN HOEKMEETINS TRUMENTEN. [Jan. 1914.
3) Plot-platte grond; plotting scale= verkleinde schaal.