geplaatst, om den zin van de doelparallax aan te duiden houde iü het °og, dat bij de Ned. veld. art. de doelpa rallax slechts bij wederkeerige richting wordt, bepaald, en dat dan steeds met H. M. stand 3150 op het doel wordt gericht waardoor hier het (-f) teeken en het (-) teeken resp. bij de H. M. standen >3150 en <3150 behooren te staan. Op den binnensten cylinder komen de kromme lijnen voor. Hiervan zouden er, volgens het voorgaande, twee stel moeten zijn, n.l. voor 0°—180° en voor 180°—360°. Door een stel tandraderen wordt echter bewerkt, dat bij draaiing van den buitensten cylinder (met kijker) de binnenste evenveel in tegengestelden zin draait. Hierdoor verkrijgt men het voordeel, dat met een stel curven kan worden volstaan. De op de X- as uit te zetten abscissen zijn dus dubbel zoo lang genomen als hiervoor berekend werd (fig. 12). .Bij de Engelsche veldartillerie is, ter bepaling van den voor de doelparallax gecorrigeerden H. M. stand van het instrument van lichting een z.g. „plotter"' in gebruik (fig. 13). Tot goed begrip van dit instrument ga vooraf, dat de dialsight, soms panorama-sight (hoekmeter aan den vuurmond) en director (batterijkijker) natuurlijk anders zijn verdeeld dan die, bij „foreigners" in gebruik, n.l. in graden en minuten, en wel van o° af naar weerszijden opklimmend tot 1800 (fig. 14). Hierdoor is in het commando voor den H. M. stand steeds een aanwijzing, n.l. L. of R., noodig, en wordt de diametraalstand gevonden door het supplement van de aflezing te berekenen. De regel„correctie mee H.M. stand grooter, en omgekeerd" gaat met op, terwijl het omzetten van gemeten of berekende duizendsten in graden en minuten zeer bezwaarlijk is, en ge bruik van een tabel vordert. De plotter bestaat nu uit twee armen met Yard-verdeeling, draaibaar om het middelpunt van twee verdeelde cirkelranden' met verdeelde liniaal. Tegelijkertijd zijn slechts zichtbaar: 13 BERG GESCHUT, MET BEHULP VAN HOEKMEETINS TRUMENTEN. [Jan. 1914. 3) Plot-platte grond; plotting scale= verkleinde schaal.

Tijdschriftenviewer Nederlands Militair Erfgoed

Indisch Militair Tijdschrift | 1914 | | pagina 13