Ten einde afpassen van afstanden en berekeningen te
voorkomen, raadt het Engelsche reglement de volgende me
thode aan ter bepaling van de in dit geval vereischte opvolgende
correctie, hier bestempeld met den naamcorrection for
parallelism, (fig 17a-b): Richt de uiterste stukken met den
zelfden hoekmeterstand op het richtpunt. Richt de kijkers
daarna op elkander. Trek de som der afgelezen hoeken af
van 180°, deel de uitkomst door het aantal intervallen, en
ge hebt de opvolgende correctie, die, bij voorwaartsche ligging
van het richtpunt, een „distribution," bij achterwaartsche
ligging daarvan een „concentration" tengevolge moet hebben.
Gaat deze regel, het volgt uit de figuren, al op voor
richtinstrumenten, verdeeld volgens Engelsche methode, voor
hoekmeters, doorloopend in positieven zin verdeeld vanO6800,
behoeft hij een wijziging (fig 18a"b) en wordt: Richt de
uiterste stukken met denzelfden H. M. stand op het richtpunt.
Richt de kijkers daarna op elkander. Lees bij het instrument
van richting den diametiaal-H. M. stand, bij het andere den
M. stand af, trek het tweede getal van het eerste af,
en deel de uitkomst door het aantal intervallen, en ge hebt,
in zin en grootte, de voor evenwijdigstelling benoodigde
opvolgende correctie.
Het spreekt van zelf, dat dit tevens een algemeene me
thode is voor de bepaling van een richtpuntparallax.
ad. IV. Ook in dit geval komt men, evenals onder III,
tot evenwijdige schootsvlakken, doch thans door te richten of
a. op een punt op oneindig grooten, of practisch oneindig
grooten afstand (fig 19) öf
b. op een punt, gelegen in de lijn der richtinstrumenten,
le hetzij reeël (fig 20a"b), 2e hetzij fictief (fig 21a"b).
Dit laatste vertegenwoordigt het parallelstellen door weder
keer ige richting.
Het is duidelijk, dat men, om de richtpuntparallax 0 te
kunnen stellen, het richtpunt verder weg heeft te kiezen,
naarmate het meer van de lijn der richtinstrumenten ver
wijderd is. Het Ned. Ind. Richtreglement zegt daaromtrent,
15
BEKGGESCHUT, MET BEHULP VAN HOEKMEETINSTKUMENTEN. [Jan. 1914.
