is het daarna noodig, dat I2 met een H.M. stand op Rf.
richt. Bij afwezigheid van dit richtpunt wordt nu hetzelfde
resultaat bereikt, door met den diametraal-stand van «2»d-i-
«2 180° in fig 7a, «2+180° in fig. 7b, juist in tegenover
gestelde richting te richten, dus op Ix. Dit is de methode
der wederkeerige richting (visée réciproque, gegenseitiges An-
visieren).
Ten einde de berekening van den diametraalstand van «2
te ontgaan, kan men
le. It inplaats van met H.M. stand o, met den diametraal
daartegenover gelegen H. M. stand op het gewenschte punt
van convergentie (doel) richten. De dan, na richting op I„
afgelezen H. M. stand, gecorrigeerd voor de doelparallax, is de
H.M. stand, waarmee I2 op I, terug te richten heeft (Nederland).
2e. Diametraal tegenover den normalen index (hoofdindex)
een tweeden index (hulpindex) aanbrengen, die ons in staat
stelt, den diametraalstand af te lezen na richting op I2. (Ned.-
Indië).
3e. In plaats van den geheelen cirkelomtrek van verdeelin
gen te voorzien, de verdeeling slechts laten loopen van 0 tot
180° (Otot-^-^ of, wat practisch hetzelfde is, de twee helf
ten in denzelfden zin van verdeelingen voorzien, waardoor
men, bij gebruik van twee diametraal tegenover elkaar gelegen
indexen, bij H. M. standen p en p 180° steeds p afleest.
Bij deze wijze van werken (Duitschland) kan er dus een fout
van 180° in de richting gemaakt worden aangezien de plaats
van het doel aan de richters ook ongeveer bekend is, is deze
fout practisch uitgesloten (verg. het Ned. richtvlak van 8
c.M. St., het Ned.-Ind. richtvlak No. 3).
4e. Den cirkelomtrek in kwadranten verdeelen, en deze in
denzelfden zin omgaande, van verdeelingen voorzien (Frank
rijk, van 0 1600) waardoor bij de H. M. standen p 1600,
p 3200 en p 4800 steeds p wordt afgelezen. Hierbij
zijn theoretisch fouten van 90°, 180° en 270° in de richting
mogelijk. De practijk maakt de kans hierop echter gering.
5e. Gebruik maken van een vizier op kijker of alhidade,
9
BERGGESCHUT, MET BEHULP VAN HO EKMEETINSTRUM ENTEN. [Jan. 1914.