Jan. 1914.] Indirecte zijdelingsche richting voor veld- en
De verdeelingen van den H. M. zijn óf 6800ste deelen van
den cirkelomtrek (strich) óf 6400ste deelen (neustrich), soms
graden en onderdeelen daarvan (Engeland).
Wanneer het richtinstrument aan de kanonwieg is aange
bracht, is de optische as van den kijker in den regel evenwij
dig aan het verticale vlak door de zielas, indien de index op 0
wijst i1). Een uitzondering hierop maakt het richtinstrument
van de Fransche veld- en bergartillerie, waarbij bedoelde stand
van de optische as van den collimateur verkregen wordt bij
H. M.-stand 100 (n.l. plateau O, tambour 100) en de
„Richtflache" van de Duitsche Yeldart. waarbij die stand
door de alhidade wordt ingenomen bij H. M. stand 1600.
Den H. M. stand 0 (in Frankrijk plateau 0, tambour 100,
in Duitschland 1600) zullen wij den normaalstand noemen, het
verticale vlak door de optische as van den kijker (collimateur)
bij dien H. M.-stand het normaalvlakde doorsnede van
dit ylak met het vlak van de rand verdeeling de normaallijn (2)
van het instrument.
Bij gerichte vuurmonden wijzen de normaallijnen derrichtin-
strumenten, die immers evenwijdig zijn aan de schootsvlakken,
steeds naar het doel (3).
De bij de batterijen c.q. aanwezige richttoestellen voor den
B. C, (batterijkijker, lunette de batterie, director) komen,
wat hun verdeelingen en de plaatsing van den index betreft,
volkomen overeen met den H. M. bij de stukken. Ook bij
deze instrumenten zullen wij de benamingen normaalstand,
-vlak, en-lijn invoeren, met analoge beteekenis als hierboven
voor de instrumenten der stukken aangegeven werd.
Stellen wij ons thans voor, dat de kijker van een richtinstru-
2
(1) N. 1. indien men afziet van het feit, dat bij scheefstelling van den opzet
automatisch de C. D. gegeven wordt.
(2) Onder de richting van de normaallijn verstaan we haar richting in den
zin oculair-objectief bij H. M. stand O.
(3) Of naar de plaats, waar men een doel verwacht (bewakingsstelling).
