De weg, die rond Sumatra langs Singapore naar de Javazee
voert, kan buiten beschouwing blijven, daar onze schepen alsdan
circa 2000 mijl moeten afleggen, alvorens op het terrein van actie
te komen, en dus, daar de groote schepen—bij oeconomische vaart
een werkingssfeer van 5000 mijl hebben en de verkenners van 4000
mijl, tevens aan de grens van hun operatieterrein zijn gekomen of
die reeds hebben overschreden. Zij dienen n.l. zooveel kolen over
te houden, dat zij, gejaagd wordende door het overmachtige vijan
delijke eskader, hun basis bij een zeer onvoordeelig brandstofverbruik
moeten kunnen bereiken. Op kolen laden te Padang of te Sabang
mag niet worden gerekend, wijl de scheepsmacht in dat geval veel
kans loopt opgesloten te worden.
In dit verband wordt daarom weinig waarde aan dien zuidelijken
uitgang gehecht. Maar een geheel ander iets is de ligging van de
basis in verband met een vereeniging van de scheepsmacht in
Nederland met die in indië. Ontegenzeggelijk zou zij daarvoor
buitengewoon gunstig gelegen zijn, aangenomen natuurlijk, dat straat
Soenda op de voorgestelde wijze afgesloten kan worden. Zij is
daarvoor even gunstig gelegen, als Soerabaja en Batavia daarvoor
ongunstig liggen, want wordt straat Soenda alleen aan de Noord
zijde geblokkeerd, dan beheerscht onze scheepsmacht den Indischen
Oceaan, waardoor zij de communicatie tusschen het moederland en
de koloniën open kan houden, zoodat versterking der weermacht
te land in Indië ook nog tijdens den oorlog mogelijk is en tevens
de mogelijkheid bestaat, dat voor het door de staatscommissie
voorgestelde reserveschip eene compleete geoefende bemanning
wordt uitgezonden.
De kwestie van de keuze van een basis voor de vloot is een
uiterst belangrijke. Noch Bataviazooals de staatscommissie voor
steltnoch Soerabaja kunnen in dit opzicht als ideaalplaatsen ge
rekend worden. Want behalve met de gewone eischen, dient bij
de keuze der basis in Indië rekening gehouden te worden met de
gemeenschap met het moederland. Slechts een uitgebreide studie
zou het mogelijk maken een afdoend oordeel neer te schrijven over
de vraag of een basis op de Zutpheneilanden mogelijk zou zijn.
Het groote bezwaar, n. 1. dat zij gelegen zou zijn ver van een
centrum van bevolking en ver van alle mogelijke hulpmiddelen,
acht de kolonel niet overwegend. Maar het argument, dat hij daar-
91
VERDEDIGING VAN NED. InD. DOOR KOLONEL DE GREVE. [Feb. 1914.