Door wetenschap en ondervinding, door onderwijs in de gezond
heidsleer moet een ieder leeren, hoe te leven en hoe te voorkomen
ontijdig te sterven aan ziekten, die te ontgaan zijn.
De Officier van Gezondheid is hierin behulpzaam door de geva
ren voor de gezondheid aan te wijzen en de verdedigingsmiddelen
tegen ziekten aan te geven; verder moeten alle officieren door be
velen, onderricht en voorbeeld de manschappen, aan hunne zorgen
toevertrouwd, er toe brengen de beginselen der hygiëne streng in
acht te nemen.
Dit alles is bereikt in het Japansche Leger.
Aan dien zin voor hygiëne, die bij elk individu valt waar te ne
men, is in de eerste plaats het lage verlies door ziekten toe te
schrijven. Dit is wel de eerste en voornaamste les, die andere legers
en speciaal het Nederlandsch-Indisch Leger op hygiënisch gebied
uit de maatregelen der Japanners kunnen trekken. Maar het is ook
tevens de les, die het moeilijkst tot navolging is te brengen, omdat
het beginsel ten deele zijn steun vindt in karaktereigenschappen en
zeden van het volk, waaruit het leger is voortgekomen. Het Japan
sche Leger verkeerde in dit opzicht in zeer gunstige conditie. De
Japanners vormen een intelligent en bij uitstek zindelijk volk, dat
door zijne opvoeding tegen ongemakken en schadelijke invloeden
in buitengewoon hooge mate gehard is. Wasschingen en baden zijn
in Japan zoo algemeen, dat het al een zeldzaam arm gezin moet
zijn, dat niet eiken dag baadt. De reinheid van den Japanner, zegt
Matignon, wordt slechts door zijn patriotisme geëvenaard. Het Ja
pansche Leger is één homogeen geheel, bezield met groote vader
landsliefde en met eene, voor Westerlingen bijna niet te beseffen
vereering voor den Vorst; de discipline is uitstekend en het ver
trouwen op de officieren ongemeen sterk, zoodat raadgevingen door
superieuren gegeven, met groote zorgvuldigheid worden opgevolgd;
het vertrouwen op den Officier van Gezondheid is onwankelbaar.
Bovendien was het, in den oorlog tegen het reusachtige Rusland
met zijne onuitputtelijke hulpbronnen, een zaak van hoog natio
naal belang geworden, om zoo min mogelijk legerverliezen te krijgen
door andere oorzaken dan vijandelijke wapenwerking. Al deze factoren
hebben op gunstige wijze samengewerkt ten bate van de verbreiding
en van de toepassing van de juiste beginselen der gezondheidsleer
tot in de onderste gelederen der Japansche Legers.
398
Mei 4191.] GEDURENDE DEN RUSSISCH-jAPANSCHEN OORLOG.