De Militair-politieke toestand van China in 1913. [Mei 1914.
optreden van een nieuwen president andere beginselen van buiten-
landsche politiek te Washington de overhand kregen. Na tal van
moeilijkheden overwonnen te hebben, kwam de Chineesche regee
ring tot overeenstemming met de vertegenwoordigers der betrokken
geldlichamen. Het parlement bleef er geheel buiten; de deelhebbende
mogendheden bleken alle vertrouwen te hebben in eene regeering
met Yüan Shih K'ai aan het hoofd, een groot persoonlijk succes
voor dezen.
De verhouding tusschen Yüan Shih K'ai en parlement, of beter
gezegd, de Kuomintang, was toen al zeer slecht. De Kuomintang
had belet, dat de president in persoon de zitting van het parlement
zou openen; later beschuldigde zij de voorloopige regeering van
medeplichtigheid aan den moord op haar bekwaamsten aanhanger
Sung Chiao Yen, die op het station te Shanghai doodgeschoten was.
Het sluiten van de vijflandenleening zonder eenig overleg met het
parlement voerde de verontwaardiging der volkspartij ten top, daar
zij zeer goed begreep, dat Yüan Shih K'ai daarmede een groot voor
deel behaald had. Ook Sun Yat Sen, die zich na zijn bezoek aan
Peking in 1912 onder het genot van eene zeer ruime toelage rustig
met zijne spoorwegplannen bezig hield, vond het noodig openlijk
tegen de eigenmachtige handelwijze der regeering te protesteeren.
Yüan Shih K 'ai liet zich door het geschreeuw van zijne tegen
standers niet van de wijs brengen. Gewaarschuwd door zijne spionnen
voor de plannen der Kuomintang in het zuiden, nam hij zijne maat
regelen om gereed te zijn, wanneer zijne tegenpartij het tot eene open
lijke vredebreuk liet komen. Goed en geregeld betaald, vormden de
Peiyang-troepen een machtsmiddel, waarop hij rekenen kon en reeds
in April liet hij Wuchang door deelen der 6de divisie bezetten; het
zelfde geschiedde geleidelijk met andere belangrijke punten. Sun Yat
Sen werd voor zijn protest met intrekking van zijne bezoldiging
gestraft.
De Kuomintang was echter niet van plan zich zonder tegenstand
gewonnen te geven. Een aantal min of meer invloedrijke personen
sloten zich bij haar aan uit ontevredenheid, dat de voorloopige re
geering hunne eer- of hebzucht niet voldoende naar hun zin be
vredigd had; de geleidelijke vervanging van jeugdige vooruitstreven-
den door meer conservatieve elementen en het krachtige optreden
van de regeering te Peking tegen eenige onruststokers verhoogden
451
