Juli 1914.] Boekbeoordeeling.
defensie-inzichten; tenzij als zoodanig moet worden genomen eene
nagenoeg algeheele negatie van de financiëele zijde van het vraag
stuk. De Schr. maakt het zich daardoor wel gemakkelijk; indien
geld overvloedig ter beschikking van defensie-maatregelen staat, is
het geene kunst een prachtig stelsel te bedenken; we bouwen dan
eene sterke vloot, meerdere goed ingerichte en versterkte vlootbases
en voeren daarbij de sterkte van het landleger op tot voor ons,
Indische officieren, duizelingwekkende getallen. Ik zeg niet. dat
de Schr. zóó ver gaat, maar, waar hij zich op financieel gebied
slechts weinig beperkt, gaat hij toch een heel eind in de geschet
ste richting. En daaraan hebben we, praktisch genomen, niet veel.
De moeilijkheid ligt juist in het ontwerpen van het de meeste waar
borgen biedend defensie-stelsel, zonder overdreven, onmogelijk te
bevredigen eischen aan de geldmiddelen te stellen. Hier komt nog
bij, dat de grootte der financiëele opofferingen, waartoe het Rijk in
staat zal zijn, niet vaststaat. Heeft de defensie lange jaren onder een
algemeen verspreid gevoel van financiëele onmacht geleden, de Staats
commissie heeft, door aan te nemen, dat Nederland met Indië in staat
is tot veel grooter geldelijke bijdragen voor de defensie dan algemeen
aangenomen werd, bij sommigen, naar het schijnt, de neiging aange
moedigd om zich heelemaal niet door financiëele overwegingen te
laten binden, en dit, hoewel nog lang niet vaststaat, dat de door
de S. C. bedoelde uitgaven inderdaad gedragen kunnen worden.
Het is verklaarbaar, dat juist in de Marine, die meer nog dan het
Leger geleden heeft onder de absolute onvoldoendheid van de ter
beschikking gestelde middelen, de voorstellen van de S. C. in de
eerste plaats gevoeld zijn als eene bevrijding van den band, die elke
rationeele poging tot verbetering onmogelijk maakte en die de besten
onder de jongeren ten slotte voerde tot het expediënt: torpedo-vloot.
Maar, om nu heelemaal uit den geldelijken band te springen en
eischen te stellen, als de Schr. op blz. 11 e.v. der brochure doet,
mag wellicht verklaarbaar zijn, maar daarom voor het verkrijgen
van een practisch uitvoerbaar stelsel nog niet aanbevelenswaard.
Die eischen zijn:
le. a. Groote uitbreiding van het leger door invoering van mili
tieplicht in de Preanger, op Bali, Lombok en Madoera;
b. Het inrichten van een vlootbasis bij de Zutfeneilanden, met
wat daarbij behoort;
c. Het in eens op stapel zetten van een vloot van beteekenis
en het voorbereiden van de bemanning ervan.
2e. Na uitvoering der voorgaande maatregelen:
Forten ter bestrijking van Westgat en reede van Soerabaja, van
Straat Bali, voortzetting van de leger-uitbreiding en inrichten
van torpedo-steunpunten;
3e. Als volgende maatregelen
Inrichten en versterken van Straat Banka als torpedo-steunpunt,
714
