Opmerkingen naar aanleiding van de critiek der Heeren:
A. Meijroos en W. E. Asbeek Brusse, kapiteins der Inf'e O. I. L.
in de Februari-aflevering van het I. M. T. [Juli 1914.
kogel kan nooit over eene grootere lengte dien invloed ondervinden,
dan de afstand bedraagt van het getrokken gedeelte van den loop?
In dit gedeelte heb ik mij verkeerd uitgedrukt. Mijne bedoeling
was om te zeggen, inplaats van „langeren afstand" of „grootere
lengte", „korteren tijd".
De conclusie waartoe ik kwam (en S. trouwens ook) blijft echter
dezelfde, n. 1. dat bij het vuren met de bajonet op,uit dat
oogpunt beschouwd—, het schot hooger en niet lager zou vallen.
In die richting moeten wij dus de verklaring der zgn. bajonet
afwijking niet zoeken.
Wat toch is het geval?
De versnelling van het geweer in achterwaartsche richting is
geringer bij het voeren met bajonet op, dan zonder bajonet op.
Tengevolge daarvan is de versnelling van den kogel juist grooter
en dus ook de Vo grooter. Doordat n. 1. de versnelling van het
geweer in achterwaartsche richting geringer is, zullen ook de
gasvolumen achter den bodem van den kogel minder snel in grootte
toenemen en als gevolg daarvan zal de gasdruk op den achterwand
van den kogel een hoogeren gemiddelden druk aanwijzen, waardoor
de voortstuwende kracht van den kogel eveneens aangroeit.
De curve door S. bedoeld zal sneller, sterker stijgen, meer den
geschetsten ideaaltoestand naderen en als gevolg hiervan een groo
tere Vo veroorzaken.
Volgens het dimensie-systeem in het C. G. S.-stelsel, waarbij van
iedere natuurkundige grootheid, hetzij lengte, kracht, massa, ver
snelling enz. een vaste formule werd opgesteld, afgezien van de
getallenwaarde, kan men b. v. de versnelling voorstellen door L.T.-2
en kracht door: L. M. T.-2, waarin L =lengte, M.=massa, T— tijd.
Wordt nu de kracht, als boven aangetoond, door een of andere
oorzaak grooter, in casu, onafhankelijk van de lengte L. (van het
getrokken gedeelte) en van de massa M. (van den kogel), dan moet
wegens behoud der homogeniteit der grondformule, noodzakelijk
de tijd geringer worden, aangezien deze met negatieve exponent
paraisseert.
Dit komt dus op hetzelfde neer, alsof de versnelling grooter
werd.
675
