Oct. 1914].
Reglementen, voorschriften en bevelen worden stipt uitgevoerd
en daarbij verdient opmerking, dat de officieren volstrekt geen
neiging vertoonen om zich boven de bepalingen te stellen, eene
neiging, welke in sommige andere legers zeer merkbaar is en terecht
aanleiding geeft tot het gezegde, dat het officierskorps het minst
gedisciplineerde korps van de armee is. Een Japansch officier zal
voor zijn persoon de verschillende voorschriften, enz. even stipt
nakomen als hij zulks van zijne ondergeschikten eischt en het is
duidelijk, dat het behoorlijk handhaven van eene goede krijgstucht
weinig of geen moeite kost, waar de officieren het voorbeeld geven.
Ongelukkig wordt ook hierin overdreven en voert de zucht tot
stipte opvolging van voorschriften en bepalingen naar een beden
kelijk formalisme.
Formalisme is ook een kenmerk van het theoretische onderricht,
dat niet meer dan een spel van vragen en antwoorden is. De
man heeft het op de vraag passende antwoord woordelijk, zooals
het hem geleerd is, weder te geven; eene verklarende toelichting
om den man goed te doen begrijpen, waarvan sprake is, blijft
meestal achterwege. Ook bij het onderwijzen van begrippen als de
beteekenis van het vaandel, vaderlandsliefde, enz. gaat men op die
wijze te werk, zeker niet de aangewezen weg tot het tegengaan
van anti-militairistische stroomingen. Maar dergelijke stroomingen
bestaan practisch niet in het Japansche pleger, bovendien is de
groote meerderheid der dienstplichtigen nog zoo weinig ontwikkeld
en zoo kinderlijk naif, dat de nadeelen van deze wijze van onderricht
geven zich, althans tegenwoordig, niet doen gevoelen.
V.
Wat wetenschappelijke ontwikkeling betreft, kan het Japansche
officierskorps niet op gelijke lijn met dat van de meeste wester-
sche legers gesteld worden. Het kan ook moeilijk anders: voor
eenige tientallen jaren heerschten in Japan ook op onderwijsgebied
nog middeleeuwsche toestanden en was ernstige wetenschappelijke
arbeid onbekend. Derhalve kan de studie in het algemeen nog niet
op hetzelfde peil als in Europa staan en het is duidelijk, dat de
Japanners meer navolgen dan zelfstandig arbeiden. Duidelijk kwam
dit uit, toen na den oorlog de reglementen der verschillende wapens
935
JAPANSCHE LEGER.