Oct. 1914.] Automatische Tempeertoestellen en Één Tempeer-
hand, zelfs bij gewone oefeningen, gemaakt worden, leert de
praktijk. Wordt onnauwkeurig getempeerd, dan neemt de sprei
ding belangrijk toe en kan van een geregeld, zuiver vuur geen
sprake zijn.
Men kwam er daardoor toe een tempeersleutel te construeeren,
waarmede het mogelijk was om na het vastleggen der baan een
groot aantal projectielen voor dienzelfden brandtijd vlug en mecha
nisch te tempeeren. Hierdoor werden tijd gewonnen en fouten
uitgeschakeld. Wel is ook bij het gebruik van automatische tempeer
toestellen een verkeerd stellen niet uitgesloten, doch dit blijkt spoedig
uit het vuur en kan dadelijk aan het toestel gecontroleerd en hersteld
worden. De fout is te zien en dit is bij tempeeren uit de hand
niet anders mogelijk dan door degetempeerde projectielen stuk voor
stuk na te zien, hetgeen tijdroovend is en waarbij in de haast
toch nog fouten kunnen gemaakt worden. Werd het onjuist getem
peerde projectiel verschoten, dan blijkt de fout eerst uit het waarne
men van het schot en kan bij herhaling leiden tot het maken van
onjuiste gevolgtrekkingen betrekkelijk het vuur, tot een verleggen
van de baan, terwijl deze juist goed en de tempeering fout was.
In 't algemeen bestaat ieder automatisch tempeertoesiel uit twee
ten opzichte van elkander verstel- of verdraaibare ringen, die elk
afzonderlijk in een bepaalden stand kunnen worden vastgezet.
Op den eenen ring bevindt zich eene verdeeling, op den anderen
een merkstreep. De bovenste ring past op den sasring van de
buis en grijpt daarin met 2 tanden, de onderste ring omvat de
tafel van de buis en heeft een nok, die tegen een op die tafel
voorkomenden nok stuiten kan. Zijn nu de ringen ten opzichte
van elkander in een met den brandtijd overeenkomenden hoek
der verdeeling gesteld, dan wordt de sleutel of het toestel op het
projectiel of liever de buis geplaatst, de nokken van den bovensten
ring grijpende in de uitfreezingen van den sasring. Daarna wordt
het toestel gedraaid in de richting van de wijzers van een uurwerk
tot de nok op den ondersten ring stuit tegen den nok van de
tafel en de buis is getempeerd voor den gewilden brandtijd. Om
nu echter dien brandtijd in verband met den afstand te kunnen
corrigeeren, bestaat nog een bijzondere voorziening, waardoor kleine
wijzigingen in den gestelden hoek kunnen worden gebracht.
938
