Boekaankondiging en beoordeeling.
Geschiedenis der lijfstraffen bij hei üederlandsche leger, door
F. B. fl. 5abron, Gep. hl. Generaal, fldji. i. b. d. Dan
B. (T. de Koningin.
Schrijver, die ons al door menig geschrift heeft doen blijken van
zijn buitengewone kennis en voorliefde voor de geschiedenis van
het Nederlandsche leger, heeft met de behandeling van boven
vermeld onderwerp wederom een steentje bijgedragen tot meerdere
kennis van ons krijgswezen.
Ongetwijfeld zal menigeen belangstellen in de wijzen, waarop
vroeger de discipline werd gehandhaafd en kennis willen nemen van
de oorzaken, die tot de opeenvolgende veranderingen van inzicht
hebben geleid.
De generaal vertelt ons, dat in 1590 de lijfstraffen gecodificeerd
werden in den Artikelbrief ofte ordonnantie op de discipline mili
taire en door een krijgsraad werden opgelegd. Willem de derde
bracht daar verandering in door in 1687 een Reglement over de
proccduren in zaken van geringe importantie vast te stellen, waarin
aan den commandeerenden officier de bevoegdheid werd ge
schonken om voor mindere fouten disciplinaire straffen op te leggen.
In het reglement werden eenige lijfstraffen genoemd, die tot de mindere
gerekend werden: spitsroede loopen, op het houten paard zitten,
aan den paal binden, stokslagen en klingslagen.
In Frankrijk werden de lijfstraffen in 1789 afgeschaft en na de om
wenteling van 1795 bestond ook in ons land de neiging daartoe.
Zoover kwam het echter niet. Wel werd in 1799 de Artikelbrief
van 1590 ingetrokken, maar in het daarvoor in de plaats tredende
Reglement van Krijgstucht of crimineel wetboek voor de Militie
van den Staat bleven de slagen behouden. Deze slagen mochten
echter geen stokslagen zijn, zij werden met de kling—of op andere
wijze-toegebracht. In 1801 gaf het Vertegenwoordigend lichaam een
decreet uit, waarbij de klingslagen werden afgeschaft en vervangen
door rietslagen. Officieren en onderofficieren mochten echter in cas
van kleine verzuimen van de kling gebruik maken en daarmede tot
drie slagen voor eenzelfde verzuim tóedeelen. Grooter inconsequentie
is moeilijk denkbaar!
Koning Lodewijk Napoleon, een felle tegenstander van lijfstraf
fen, deed in 1807 een Reglement op den inwendigen dienst, de
987
