Jan. 1915.] Manila-Batavia-Straat Soenda.
Vlootbasissen als Batavia zou zijn, als Wei-hai-wei in 1894 en
Port Arthur in 1904, stellen den aanvaller in de gelegenheid de andere
partij door blokkade tot werkeloosheid te dwingen. De „fleet-in-being
theorie" wordt alsdan vrijwel waardeloos, zooals ook bij de twee
laatstgenoemde havens gebleken is. Daardoor ook voelt de aan
valler zich weinig gedrongen van de zeezijde tot den aanval op
de basis over te gaan.
Ook in Straat Soenda zal de vijand zich riet met de versterkte
haven bij de Zutfeneilanden inlaten. Daarentegen is voor hem de
verplaatsing van Java-Zee naar Indischen Oceaan of omgekeerd van
zooveel gewicht, dat pogingen zijnerzijds tot forceeren van den
doorgang zeer zeker verwacht moeten worden. Dit is dan ook de
reden, dat aan de sterkte van de verdediging van Straat Soenda veel
zwaardere eischen gesteld moeten worden dan aan de versterking
van een haven.
Uit het vorenstaande moge blijken, dat de verdediging van zulke
breede vaarwaters als Straat Soenda en de baai van Batavia, zonder
nu onmogelijk te zijn, toch van bijzondere en krachtige middelen
zal moeten gebruik maken, wil zij afdoende genoemd kunnen worden.
Het is hier vooral ook de finantieele zijde van het vraagstuk, die
van groot belang moet worden geacht. Mocht inderdaad de keuze
voor eene vlootbasis op een dezer genoemde plaatsen worden geves
tigd, dan is het een dringende noodzaak, dat de versterking uit
ruime beurs geschiedt. Onttrekt men zich hieraan, dan zijn in hunnen
vollen omvang van toepassing de volgende woorden van President
Roosevelt:
„Such advocacy illustrates a habit of mind as old as human nature
„itself, the desire at the same time to do something and not to do
„it; than there is no surer way of combining the disadvantages of
„leaving it undone and of trying to do it" D.
Daschrift.
Naar aanleiding van bovenstaand artikel schrijft men ons:
Bij de vergelijking van Tandjong Priok en Straat Soenda ten
aanzien van een forceeren van het vaarwater tusschen twee forten
houdt schrijver geen rekening met een zeer gewichtige factor, n. 1.
de keuze van het tijdstip voor die handeling.
10