uit de Pers.
De isonden in den modernen oorlog.
Bij de bezichtiging van een lazaret op het westelijk oorlogsterrein
heeft Payr, de commandeerende officier van gezondheid van het
Saksische leger, een lezing gehouden voor de oorlogscorresponden
ten, waarin hij interessante mededeelingen deed over het karakter
der wonden in dezen oorlog, waarin met zoovele nieuwe wapenen
gestreden wordt. Vooraf werden eenige woorden gezegd over het
nieuwste Engelsche infanterie-projectiel. Dit heeft een dunnen,
stalen mantel, een kern van lood en een punt van alluminium. Als
dit projectiel treft, werken de verschillende metalen zoo ongelukkig
op elkaar, dat men vaak de uitwerking als van een dum-dum krijgt.
Professor Payr gaf een overzicht van de projectielen, waarmee
men thans rekening te houden heeft. Deze zijn, de kogel van het
infanteriegeweer, van een shrapnell, de splinter van de granaat en
van de vliegerbom, en dan nog de vliegerpijl. Verder komen ver
wondingen voor met allerlei indirecte projectielen doordat stukken
van de kleeding, geldstukken, en wat de soldaat verder nog in den
zak draagt in het lichaam worden gedreven.
De moderne Fransche infanteriekogel is uit betrekkelijk week
materiaal vervaardigd. De punt buigt reeds om als deze een stof
van eenig weerstandsvermogen treft. Indien de kogel een steen
raakt, slaat hij zoo plat als een scheepsbout. De kartetskogel is
van lood en natuurlijk nog zachter dan de Fransche geweerkogel
met zijn alliage aan koper, en wordt nog sterker misvormd. Gra
naat- en bomsplinters hebben onberekenbare vormen. Iets heel
nieuws in dezen oorlog is de vliegerpijl. Als deze pijlen uit vijf
tien honderd meter hoogte loodrecht naar beneden vallen, bereiken
zij een snelheid van tweehonderd meter in een seconde, dus onge
veer die van een ouden geweerkogel. Daardoor zijn de wonden
zeer ernstig. Het is voorgekomen, dat een pijl een man door den
schouder drong, het geheele lichaam doorboorde en er in de dij
uit kwam.
Vroeger geloofde men, dat bloedvaten voor den geweerkogel
konden wijken Het moderne infanterieprojectiel schuift de bloed
vaten niet meer ter zijde, maar gaat er doorheen, zelfs door kleine
aderen. Daarom moet men met veel meer bloedingen rekenen.
Deze. zijn nog zooveel te gevaarlijker, omdat het schotkanaal in
het lichaam uiterst klein is.
78
