Het voorkomen van zonnesteek volgens artikelen [Mrt. 1916,
tegemoet worden gekomen. Gedurende den marsch moeten de jas
en het hemd op de borst geopend worden en de kraag naar bene
den geslagen; de mouwen van de jas zoo hoog mogelijk worden
opgestroopt en de koppel losgemaakt, terwijl het aantrekken van
de schoenen over de beenwindsels aanbevolen wordt. Marcheert
men in de schaduw, dan moet de pet worden afgenomen.
Wind bevordert in hooge mate de uitwaseming en afkoeling van
het lichaam; daarom moet men in de marschcolonne de gelederen
aan weerszijden van den weg laten marcheeren en de sectiën
afstand laten nemen, zoodat de wind vrij kan doorstroomen. Proe
ven hebben aangetoond, dat in eene marschcolonne met vieren de
temperatuur tusschen de middelste twee gelederen 2 a 3° C. hooger
was, dan aan de buitenzijde der colonne.
Het spreekt van zelf, dat voor rusten zoo mogelijk een schaduw
rijke plek gezocht moet worden, doch ook hierbij is het wenschelijk,
dat de wind vrij kan doorwaaien. Doet men goed in de vroege och
tenduren en in den namiddag na vier uur slechts korte rusten te
houden, in de heete uren van den dag, tusschen 10 uur v.m. en
4 uur n.m., moet na elk uur marcheeren 15 a 20 minuten rust worden
gegeven. De verdeeling en den duur der rusten moeten allen man
schappen vooraf worden medegedeeld en men moet hun gedurende
dien tijd ook werkelijk rust gunnen en niet lastig vallen met the
orieën of besprekingen van oefeningen. Iedereen legt gedurende
deze rusten wapens en leergoed af en trekt de jas uit of opent deze
tenminste en zet de pet af. Zulks geschiedt ook gedurende de groote
rust; heeft men gelegenheid om deze te houden bij eene rivier of
een waterplas, waar de menschen kunnen baden, dan is zulks een
groot voordeel.
Deze voorzorgsmaatregelen geven den marcheerenden of rustenden
troep een allesbehalve ordelijk uiterlijk, doch daartegen wordt zeer
terecht opgemerkt, dat de ware marschdiscipline niet schuilt in
uiterlijkheden en dat het behouden van de marschvaardigheid belang
rijk genoeg is, om de zorg voor het uiterlijk voorkomen naar den
achtergrond te verschuiven.
Vooitdurende oplettendheid wordt geeischt van officieren en ka
der, die daartoe aan den staart hunner afdeeling marcheeren. Ver
toont een man verschijnselen van zonnesteek, n.l. een hoogroode
289
IN DE JAPANSCHE MILITAIRE PERS.