Mei 1916.] Hoe zal ons huidig Leger Java verdedigen?
nente werken nabij Soerabaia, Batavia, Tjilatjap en in de Pre-
anger Regentschappen.
Na het voorgaande ligt de conclusie voor de hand, dat het
defensie-stelsel van 1892 niet ongewijzigd mag blijven.
Eerstens niet, omdat de grondslag daarvan thans nog minder
vastheid heeft dan vroeger. Zelfs de verdediging van Java al
léén is, zooals uit het volgende moge blijken, niet gewaarborgd.
Heeft de vijand zich het meesterschap ter zee in den Indischen
archipel verworven en kan dus zijnerzijds de overbrenging van
een landingsleger worden verwacht, dan zal het de taak van het
leger zijn hem verder het hoofd te bieden. Alsdan zal dit laatste
in hoofdzaak worden geconcentreerd in en om Batavia, met dien
verstande, dat aanvankelijk ook Semarang, Tjilatjap en Soerabaia
nog bezet blijven.
Waar de landing des vijands op Java is te verwachten, blijft
een open vraag; doch aangezien de in de nabijheid van den be
stuurszetel geconcentreerde hoofdmacht van het veldleger voor
hem vermoedelijk het hoofdoperatieobject zal vormen, is het, re
kening houdende met de groote voordeelen aan eene korte ope-
ratielijn verbonden, het meest waarschijnlijk te achten, dat hij
als landingspunt een daartoe geschikt en op niet te grooten af
stand van Batavia gelegen punt op de Noordkust van Java zal
kiezen.
Gelet op de uitgebreidheid der kustgedeelten, waar een lan
ding zou kunnen worden verwacht en den afstand, waarop zij
onderling van elkander verwijderd zijn voorts rekening houdende
met het feit, dat de vijand niet zal nalaten maatregelen te tref
fen, ten doel hebbende ons omtrent de keuze van het landings
punt te misleiden, mogen wij er niet op rekenen, dat het ons
zal gelukken zijne landing te beletten, al slagen wij er wellicht
in hem tijdens die handeling verliezen toe te brengen. Aange
nomen moet dus worden, dat de vijand er in zal slagen ten
Westen of ten Oosten van Batavia vasten voet aan wal te ver
krijgen en daar zijne operatiebasis in te richten.
Is dit stadium van den oorlog ingetreden, dan rekent men er
op om ook alle aanvankelijk voor eene neventaak bestemde
troependeelen, t w. de bezettingen van Semarang, Tjilatjap en
Soerabaia, voor de verdediging van de hoofdplaats bij de hoofd
macht aan te trekken, ten einde op het beslissende punt zoo
sterk mogelijk te zijn. Zoolang de vijand voorts voor de inrich
ting van zijne operatiebasis aan de kust is gebonden, behooren
478