Uit de Practijk. [Mei 1915.
1) Gebruiksaanwijzing van geneesmiddelen (1903).
2) Geneeskundige handleiding ten gebruike bij de kader-
scholen (1903).
3) Eerste onderricht in de praktijk der ziekenverpleging
(1912).
Het eerste werkje bevat een korte omschrijving van het
gebruik der voornaamste medicijnen en ontsmettingsmidde
len, die aan de hand van de alfabetische lijst der ziekte
namen, voorkomende op de laatste bladzijden—vrijwel in alle
gevallen voorziet, waarvoor de leek kan komen te staan.
Het tweede werkje bevat nuttige wenken bij de behande
ling van wonden, beten, bloedingen, marschziekten, eerste
hulp bij plotselinge ongelukken, vervoer van zieken en ge
wonden, diverse verbanden, enz. enz., toegelicht door duide
lijke prentjes. Het moet evenals de Hygiënische en andere
wenken voor den soldaat— in het bezit zijn van ieder gegra
dueerde van alle wapens en dienstende maleische vertalingen
van ieder niet-Europeesch gegradueerde. Ik zou niet graag
een dubbeltje geven aan ieder gegradueerde, die er nooit van
gehoord heeft. Het nimmer gratis verstrekt heeft gekregen
Het derde boekske mag m. i. in geen enkel officiersgezin
ontbreken. Het bevat in beknopten en duidelijken vorm (voor
11 centen) wenken omtrent verbedden, doorliggen, lavementen,
compressen, [steekpannen, temperatuurmeting, ijskappen en
ijspillen, besmettelijke ziekten, enz. enz.
Ik heb tenminste van die boekjes heel veel nut gehad,'
vooral gedurende tochten als civiel gezaghebber ter afdee-
ling Wahai (Noord-Ceram), waar ik mij verheugde in een
uitgebreide civiele praktijk. De plank natuurlijk dikwijls
missloeg, maar toch in verreweg het grootste aantal gevallen
werkelijk „hulp" kon verschaffen, die de mistastingen dubbel
en dwars elimineerde. Enhet verschaffen van
geneeskundige hulp „met succes" is zoo'n prachtig pacifi
catiemiddel.
Voor wat betreft het hospitaalpersoneel zoude ik den
officieren van gezondheid willen aanbevelen er op te letten,
dat hun ondergeschikten ten allen tijde in het bezit zijn
van de vorengenoemde werkjes, zooals verplichtend is
gesteld op blz. 82 en 84 van het Overzicht der reglementen
en voorschriften. Het in het bezit hebben van die voor
schriften brengt den man er dikwijls toe er eens in te bla
deren. En er staat een hoop wetenswaardigs in!
In het patrouille-medicijnblik van den militairen apotheker
Van Giffen (I. M. T. Juni 1913, blz. 641) moeten de boven
vermelde boekjes beslist aanwezig zijn. De Maleische
vertalingen, indien inlandsche ziekenoppassers er mede
moeten werken.
489
I. JU. T. 1915. 32.
