Over de Artillerie Inrichtingen en het materieel. [Sept. 1915.
Artillerie Inrichtingen opgedragen zoo mogelijk en waar nuttig partij
te trekken van de burger industrie. Vooral in Nederland is dit
loonend, waar de Constructie Werkplaatsen zeer klein zijn, vergele
ken bij onze groote staatsfabriek den A.C.W., maar het is daar vooral
ook noodig, omdat het voor die werkplaatsen daar zeer moeilijk
is te concureeren tegen de burgerfabrieken, terwijl in Indië de
A. C. W. steeds goedkooper en bovendien ook beter werkt, dan de
Indische industrie. In ieder geval is het aan de directie overgelaten
of het materieel aan 's Rijks dan wel aan particuliere instellingen
zal worden aangemaakt, zooals het behoort.
6. De Nederlandsche Artillerie.Inrichtingen staan onder een burger
directie, de hoofden van de werkplaatsen en het opzichtvoerend
personeel zijn voor het grootste deel burgers. Hierdoor kan de
leiding van die werkplaatsen opgedragen worden aan personen, die
zich geheel aan die ta.-k kunnen wijden, en wien bovendien aan
die werkplaatsen zelf een toekomst wordt verzekerd, terwijl hierdoor
is gebroken met het bij ons nog geldende foutieve stelsel, volgens
hetwelk die leiding nog berust bij personen, die aan voortdurende
mutaties onderhevig zijn. Want heeft de troep bij ons reeds te
lijden onder de tallooze overplaatsingen van zijn commandanten,
voor een fabriek, waar het personeel zonder eenige vakkennis aan
komt en de eerste jaren dus moeten dienen om min of meer wegwijs
te worden, is inderdaad het huidige stelsel niet anders dan geheel
foutief te noemen.
Het doet er natuurlijk niet toe of die burgerambtenaren hun
opleiding te Breda of in Delft genoten hebben, zeer zeker zou
ik het zelfs toejuichen indien vele officieren over gingen tot den
dienst van de Artillerie Inrichtingen, maar evenals verschillende
firma's, die oorlogsmaterieel leveren, zich aan de behoeften van het
leger hebben leeren aanpassen, evenzoo zal onze staatsfabriek naar
mijne meening de hulp van actief dienende officieren in haar werk
plaatsen kunnen ontberen, mits inniger samenwerking ontsta tus-
schen de constructeurs en de leden van de verschillende proefnemings
commissies of andere militaire instellingen.
Op den voorgrond stellende, dat de A. C. W. in de naaste toekomst
met den meesten spoed naar Bandoeng zal moeten worden overge
bracht, zijnde een ligging van onze eenigste fabriek voor oorlogs-
891
