strateur en moeien we in goed vertrouwen op dit gebied ons geheel
van beschouwingen onthouden. Toch is het een zaak, welke ook
van die zijde wel eens onder de oogen mag worden gezien.
Bij den langen duur, dat de gewonden in afdeeling A zullen moeten
worden aangehouden, zal ook op den aanmaak van latrines moeten
worden aangestuurd.
Wie zullen daarvoor kunnen worden aangewezen? Misschien
de patrouille tot afzetting van de verbandplaats. Deze toch zijn de
eenigen die met pionierarbeid bekend zijn, terwijl zij voor hun
eigenlijk werk bij de oprichting althans nog niet zoo dringend
noodig zijn.
Ten slotte mag niet worden verzuimd reeds hier erop te wijzen,
dat een zeker aantal reserve draagbaren op of bij onderafdeeling
A3 aanwezig dienen te zijn.
Hoe zeer ook gewenscht, dat deze tot het materieel der verband-
sectie behooren, zal met het oog op het transport dit getal tot
een minimum moeten worden beperkt en zeker niet meer dan 20
kunnen bedragen.
Is het veldhospitaal in de buurt, dan kunnen daarvan ten behoeve
der onvervoerbare gewonden wat stalen veldbedden ter leen worden
gevraagd.
Hiermede kan wat afdeeling A betreft gevoegelijk worden volstaan.
Waar de geneeskundige oefeningen, ook al uithoofde van tijdsge
brek, maar nog meer uit den aard van het werk, zich moeilijk over
de afdeelingen C en D zullen kunnen uitstrekken, zouden deze afdee-
lingen buiten beschouwing kunnen blijven, ware het niet, dat het
regelmatig aanvoeren en afvoeren naar E en B toch ook wel van
eenig belang mag worden geacht.
Volledigheidshalve zullen zij dus kort in bespreking worden ge
nomen.
Waar 't alleen in de bedoeling ligt een overzicht te geven van
de wijze van werken op de verbandplaats, kan worden volstaan
met aan te geven welke eischen aan de afdeelingen ten opzichte
van de ruimte moeten worden gesteld.
Voor afdeeling D, waar de twee doktoren in den regel gezamelijk
met één gewonde zullen bezig zijn, is een betrekkelijk kleine loca-
liteit, bijvoorbeeld een afzonderlijk staand kamponghuis, waarvan
de wanden geheel of desnoods alleen voor de bovenste helft zijn
991
OEFENINGEN EN GENEESKUNDIGE MANOEUVRES. [Oct. 1915.