en ziekenverplegers te velde kan worden verkregen. De practijk
zal moeten uitwijzen in hoeverre ik juist heb gezien.
Ook is het duidelijk, dat bij het oefenen, nadat ook door de In
structeurs wat meer routine zal zijn verkregen, eenige vrijheid moet
worden gelaten en dat het geenszins in de bedoeling ligt, dat bij
de opleiding een slaafsche navolging van het aangegeven systeem
wordt verlangd.
Mogen deze hoofdstukken het hunne ertoe bijdragen opdat we
binnenkort, laat het zijn over één a twee jaren vol trots en zelfver
trouwen kunnen wijzen op een geneeskundigen dienst, die zich
thuis voelt in het terrein als de Infanterie en door noesten arbeid
zich tot het hoogste punt van zijn verheven oorlogstaak heeft weten
op te werken.
De Geneeskundige manoeuure.
De bedoeling van het houden van een Geneeskundige manoeuvre
is m.i. te toonen in hoeverre de Geneeskundige Dienst bij de vi-
geerende organisatie zijn oorlogstaak beheerscht.
Daartoe staan twee wegen open.
Men kan twee troepen-machten tegen elkaar laten optreden,
waarbij het eigenlijke gevecht alleen wordt gehouden om de voor de
Geneeskundige manoeuvre benoodigde verliezen te kunnen opleggen
en dus van ondergeschikt belang is voor de deelnemende troepen,
of wel men kan tijdens een Infanterie manoeuvre door afzonderlijk
daarmee belaste scheidsrechters de verliezen laten bepalen voort
vloeiende uit den strategischen toestand.
Voor het houden van de oefeningen, waardoor de Geneeskundige
Dienst in de gelegenheid wordt gesteld zich te leeren voorbereiden
voor zijn oorlogstaak, moet mijn inziens de eerstgenoemde weg
worden ingeslagen.
Wordt het door mij vooropgestelde beginsel aanvaard, dan is er,
een ieder zal het daaromtrent met mij eens zijn, geen keuze.
Dan zal door de Infanterie en de toegevoegde wapens een nage-
bootsten oorlogstoestand in het leven moeten worden geroepen,
waardoor de Geneeskundige Dienst op de minst gekunstelde wijze
wordt geholpen aan alles wat voor het houden van zijn manoeuvre
noodig is.
1005
OEFENINGEN EN GENEESKUNDIGE MANOEUVRES. [Oct. 1915.