De Verdediging van Indie.
[Nov. 1915.
Aangezien de Heer Schepp op dat gedeelte van mijn betoog niet
is ingegaan, zal ik er thans niet meer uitvoerig over spreken.
Maar, ik wil er toch nogmaals op wijzen, hoe gevaarlijk dat
rekenen op een bondgenoot is, waarop de voorstanders van een
artillerie-vloot steeds terugkomen.
Met groote heeren is het kwaad kersen eten, dat ondervinden
ook de kleine staten, die met groote mogendheden mededoen.
Heeft Servië dit niet gedurende den huidigen oorlog gevoeld?
Toen Italië mededeed, toen Bulgarije naar de zijde van de Verbon
denen moest worden gehaald, waar bleef toen de zorg voor de
Servische belangen, voor den kleinen bondgenoot, waarom de heele
wereldoorlog uitgebroken is? Voor België is wel een van de grootste
nadeelen van dezen oorlog, aannemende dat zijne onafhankelijkheid
hersteld wordt, dat het daarna zoo'n moeite zal hebben zich uit
de armen van Frankrijk en Engeland los te wikkelen, weer een
geheel zelfstandige staat te worden. Het zal bij den Oostelijken
buur verdacht blijven, de stemming van de Belgen zelf zal natuur
lijk voor de Verbondenen zijn en dan zal het koele verstand, de
eenige factor, die in internationale politiek de leiding mag geven,
eene heele toer hebben België weer in wezen geheel onafhankelijk
te maken.
Door een artillerie-vloot kunnen wij niet blijven buiten de con
flicten, die Oost-Azië nog zullen beroeren.
Eenmaal aan de zijde van een bondgenoot gestreden hebbende,
kunnen we ons daarvan niet meer losmaken, komen we in een
toestand van afhankelijkheid. Dat is op zichzelf al erg, maar waar
in Europa juist een anderen steun dan in Azië noodig zou zijn,
zou dat ons ten slotte óf onze onafhankelijkheid óf onze koloniën
kosten. Slechts absolute neutraliteit, door allen als zoodanig ver
trouwd en gewaardeerd, en verdere uitbouw van onze, hoofdzake
lijk door Carnegie's gift, ons als in den schoot gevallen positie als
middeipunt van internationaal recht kunnen het doel van onze
internationale politiek zijn. Elke bondgenoot schaadt ons in dit doel.
Denkt men nu, dat als we hier in Oost-Azië een vloot van groote
schepen bezitten, dat we dan buiten conflicten kunnen blijven?
Denkt men, dat Gr ekenland en Roemenië, die in tegenstelling met
Nederland en Denemarken niet over een zuiver defensief georga
niseerde weermacht beschikken, na den oorlog, hoe die ook afloopt,
1073
