[Nov. 1915.
barometer-doos, ten gevolge van een heftige depressie; het instru
ment had dus gewerkt als een minimum barometer.
Nadat de hefboomen met de hand in hun normalen toestand
waren teruggebracht en het instrument onder de klok van een
luchtpomp was geplaatst, bleek dat de hefboomen in den gevonden
stand kwamen bij een kwikdruk van 410 m. M. wat overeenkomt met
den luchtdruk op den top van den Mont Blanc. De explosie had
dus een plotselinge depressie veroorzaakt in de kamer, waar het
instrument geplaatst was geweest op een afstand van 3 M. van
het punt, waar de G. sprong eene depressie van minstens 760
410 of 350 m. M., overeenkomende volgens de in de aërodynamica
gebruikelijke formules met een snelheid van de lucht van 276 M.
of een dynamische druk van 10,360 K.G. per M2.
Zulk een dynamische druk heeft tot gevolg, dat alle levende
wezens, die er aan worden blootgesteld, in de lucht geslingerd of
tegen den grond gedrukt worden, terwijl zij, die door een dekking
tegen de directe uitwerking van den druk beschermd zijn, onder
den invloed van de plotselinge statische depressie komen. Dit
laatste verschijnsel heeft tot gevolg, dat de in het bloed opgeloste
lucht en koolzuur welke hoeveelheid grooter is naarmate de
barometerstand hooger is door de depressie vrijkomen en als
tallooze luchtbelletjes in het bloed rondzweven. Deze gasbelletjes
worden door het hart in de kleinere slagaders en haarvaten ge
dreven, alwaar ze direct de bloedsomloop storen, als hun diameter
grooter is dan de doorsnede van de bloedvaten. Zij ontstaan
oogenblikkelijk als de depressie aanvangt en de dood treedt in,
voordat er tijd is om ze weer in het bloed op te nemen, als de
barometerstand weer normaal is geworden.
Deze eigenschap van de met brisante springlading gevulde
stalen granaten was nog niet bekend voor het uitbreken van den
oorlog. N.m.m. moet hieraan het grootste gewicht gehecht wor
den. De werking van de granaten van ons veldgeschut tegen le
vende doelen zal dus grooter worden, naarmate de springlading
grooter en brisanter is, waardoor reeds wordt aangetoond, hoe
jammer het is, dat indertijd werd overgegaan tot vervangen van
prikrinezuur door trotyl, maar wat tevens aantoont, dat ook tegen
levende doelen en voorzeker voor de veldartillerie de dunwandige
granaat het meest gewenschte projectiel is. De eenige eisch voor
1119
ONTWIKKELDE GIFTIGE GASSEN.