ZUTFENSEILANDEN OF MeRAK? [Dec. 1915.
onvermijdelijk, integreerend deel van de verdediging van Straat
Soenda. Eerder zou het landfront op den Sumatrawal kunnen
worden ontbeerd. Niet ontkend kan worden, dat de vlootbasis bij
de Zutfenseilanden veel ontoegankelijker is gelegen dan die bij
Merak. Bovendien mondt tegenover de Zutfenseilanden geen enkele
spoorweg uit; zwaar belegeringsgeschut is dus tegenover het Su-
matrafront niet te verwachten, althans niet in de naaste toekomst.
Bovendien beschermen de op de Zutfenseilanden gelegen 100 Meter,
hooge ruggen de aan den Oostvoet gebouwde kustbatterijen beter
tegen vuur van den wal dan bijvoorbeeld het eilandje Brabands-
hoedje voor den Javawal gelegen, dit vermag te doen.
Dit neemt niet weg, dat met de ontwikkeling van het Zuid Su-
matraansche spoorwegnet, het meer in cultuur brengen der Lam-
pongsche districten, de exploitatie van den mineralen rijkdom,
enz. gepaard gaat een vermindering van de ontoegankelijkheid van
het Sumatrafront in strategischen zin. Wellicht dat dan naast een
Java-, een Sumatrafront noodzakelijk wordt, omdat hij, die een
zeestraat van de breedte en topografische gesteldheid als Straat
Soenda behoorlijk wil beheerschen, onvermijdelijk aan weerszijden
van die straat stelling moet nemen.
5. Tactische ligging.
In verband met de door mij betoogde noodzakelijkheid tot aanleg
van een offensief bruggenhoofd aan weerszijden van Straat Soenda,
de vestiging van het reduit der landsverdediging in dat bruggen
hoofd werd door mij het front op den Javawal gekozen loopende
van Straat Soenda bezuiden Anjer Kidoel langs de Pasang Tenang
(uitvloeiing van het Danoemeer), den Noordoever van het Danoe-
l meer, de Kadoewen tot aan de Baai van Banlam; een front dus
van 30 K. M. lengte (het Danoemeer niet medegerekend). Wil
men aan Straat Soenda enkel de vlootbasis gevestigd zien, dan is
voor de verdediging van de oorlogshaven zoo'n uitgestrekt front
niet noodig en kan met een veel korter front volstaan worden,
loopende van den inham Tangkalajoe 5 K. M. ten Zuiden van
Merak) aan Straat Soenda, over den 300 Meter hoogen, steil op-
rijzenden Tjipeuteuj-rug, den Goenoeng Batoer (553 Meter), den
Goenoeng Salak (560 Meter) naar St. Nikolaaspunt of Tandjoeng
Kahal aan de Javazee, lang 12 K.M., waarvan, zooals hieronder
1165
