Overzicht van eenige Buitenlandsche Tijdschriften. [Jan. 1916.
Revue Mil. Suisse (Sept.)
Uit deze aflevering valt slechts te vermelden een Zwitsersche en
een Portugeesche kroniek.
De Lusitaniër deelt mede, dat in Portugal een commissie benoemd
is teneinde het vliegwezen te ontwikkelen en de recruteenng van
vliegeniers te bevorderen. Hoofd van deze commissie is de presi
dent van de militaire commissie voor het vliegwezen.
Propaganda moet o.a. gemaakt worden door lezingen, publicaties,
concoursen en gelegenheid tot het halen van brevetten.
Verder wordt medegedeeld, dat een militair vliegkamp in gereed
heid wordt gebracht (afmetingen 1200, bij 850 M) en dat afge
scheiden van de leertoestellen, de vliegschool zal beschikken over
28 vliegtuigen voor legergebiuik.
De Zwitsersche chroniqueur fulmineert heftig tegen de censuur
en tegen de vervolging van een (anti Duitsche) redactie in Lausanne.
Men schijnt er in Zwitserland thans toe te zijn overgegaan de
censuur te splitsen in politieke en militaire censuur. De eerstge
noemde heeft als principe „zoo weinig mogelijk tusschenbeide
komen en vooral onthouding in geval van twijfel".
Ongemotiveerde censuur acht de schrijver vooreerst in strijd met
de politieke vrijheid, doch bovendien funeste, omdat in den regel
het onderdrukte beiicht tóch niet geheim kan blijven, het publiek
er des te meer over praat en het bericht allerlei onjuiste fantastische
afmetingen aanneemt, hetgeen bij een juiste mededeeling in de pers,
de aangewezen leidsvrouw der publieke opinie, voorkomen had
kunnen wordenT
Moins les journaux parient, plus le public sen donne. Nous
ne sommes pas en Allemagne, oü le gouvernement „fait l'opinion
a sa guise. Mais quand le public parle sans les journaux, on peut
être assuré qu'il nc tardera pas a dérailler. En passant de bouche
en bouche, sans guide et sans frein, les récits se déforment, s'exa-
gèrent; ils épousent, suivant l'état des esprits au moment oü ïls
entrent dans la circulation, ou les craintes, ou les désirs, ou les
espoirs, ou les animosités, ou les préjugés du public; et le résultat
sera qu'il eüt mieux valu laisser parler la presse."
Gulden woorden voor een censuurcommissie zijn nog de volgende:
„On ne doit pas prendre a la légère l'opinion publique; elle est
un instrument délicat qui ne se manie pas a l'aide de formules et
de règlements arrêtés par un service d'état-major, même le plus
consciencieuxil y faut un tact infini, autant que pour commander
une armée. Aussi, avant d'entraver la presse dans ses fonctions
d'informateur et généralement de guide de l'opinion publique, il
convient toujours de se demander si le pire remède n'est pas 1 im
position du silence. Mieux vaut la publication d un renseignement
erroné que les légendes nées de l'absence de renseignements. Contre
113
I. M. T. 1916. 8.
