Juli 1916. J
Terreinvoorstelling op kaarten.
verbinding van een bepaald aantal gemeten punten en lijnen vol
gens de verkregen getallenwaarden, eene natuurgetrouwe en levendi
ge terreinvoorstelling mogelijk is. Er moet meer topografisch dan
topometrisch gewerkt worden.
Na gereleveerd te hebben, dat het werktuigelijk opnemen geen
groote moeielijkheden kan opleveren, zegt de Terreinleer, dat het
opnemen van bergterrein een kunst is, die een levendig voorstel
lingsvermogen eischt om bij het afwisselen van hoog en laag het
karakter der landstreek te doorgronden en de metingen daarin met
oordeel te verrichten. Een betrekkelijk klein aantal punten moet
voldoende zijn om een groote uitgestrektheid in teekening te brengen;
de kenmerkende eigenschappen van het terrein moet de opnemer
weten op te sporen; van de punten, welke den vorm van het
terrein bijzonder kenschetsen, bepaalt hij ligging en hoogte met
eene juistheid, welke afhankelijk is van de nauwkeurigheid der door
hem gebezigde instrumenten.
Generaal de la. NoÉ, souschef van den Franschen Generalen Staf
en directeur van den geografischen dienst, schrijft in de voorrede
van „la Carte de France": „omdat voor de topografie kennis van de
hoogere wetenschappen niet noodzakelijk is, is men licht geneigd te
gelooven, dat ieder ontwikkeld persoon in staat is er iets goeds
van terecht te brengen. Zulks is echter eene groote dwaling en
niet het minst, wanneer de werkzaamheden betrekking hebben op
uitgestrekte terreinen en op opnemingen op eene betrekkelijk kleine
schaal. Want dan moet het oog van den topograaf zoo geoefend
zijn, dat het ziet, waar voor een gewoon oog niets te zien is en
deze geoefendheid wordt slechts verkregen na een lange praktijk.
De topografie is meer kunst dan wetenschap."
In de Manual of Surveying of India wordt gezegd: „het teekenen
van bergen eischt de meest ernstige oplettenheid, het is verreweg
het moeielijkste gedeelte van de terreinopneming."
De Zwitschersche Kolonel Becker merkt op, dat de topografie
eene wetenschappelijke werkzaamheid en eene kunst te gelijk is. De
(1) Topometrie is een woord van den Franschen Kolonel Goulier,
die het wil gebruiken voor kaarteeringen op groote schaal, waarbij alles
genieten wordt. Het topografisch werk komt te pas bij kaarteeringen op
kleiner schaal.
Topos plaats, streek; graphein schrijven; metron maat.
724
