Sept. 1916.] Vesting- of zware artillerie en
ling gevechtstrein kan misschien, bij de tweede zeker, met auto-
tractie worden gewerkt. Hierdoor zal het aantal voertuigen niet
boven het practisch bruikbare behoeven te stijgen.
Of een kaliberlengte van 14 dan wel van 16 het meest gewenscht
zal zijn, kan eerst bij de schietproeven blijken. Vermeerdert men
de lengte van den vuurmond, dan behoeft het gewicht niet te stij
gen. Door den lageren max. gasdruk bij behoud van dezelfde Vo
kan de vuurmond lichter geconstrueerd worden.
Een andere vraag is, of het niet wenschelijk zou zijn bij de berg-
artillerie ten behoeve van de Brigade grootendeels uitgerust op
draagpaarden een berghouwitser in te voeren. Mocht die bevesti
gend worden beantwoord, dan lijkt het mij toch het meest gewenscht
dien vuurmond bij de bergartillerie in te deelen, om het aantal vuur
mondsoorten bij de zware artillerie niet te vergrooten. In den
staat zijn de gegevens van een reeds geconstrueerden berghouwit
ser opgenomen. De vraag is gerechtvaardigd, of het eveneens niet
wenschelijk zou zijn, den lichten veldhouwitser bij de veldartillerie
in te deelen. Dit lijkt het mij echter niet wenschelijk, in het bijzonder
niet, zoolang wij regimentsverband nog niet kennen. Bovendien
zijn er nog andere bezwaren, als b. v. onrhet paardenmateriaal enz.
Uit den staat op blz. 981 blijkt, dat een vuurmond, die voldoet aan
de eischen sub. A. en dus een dracht moet hebben van minstens
11.000 M., bestaat in een kanon van 10,5 cM. L/39. Met het oog
op de eischen, ten opzichte van de beweegbaarheid te stellen, kun
nen de vuurmonden met grooter kaliber buiten beschouwing blij
ven. Wèl worden door de verschillende firma's vuurmonden ter
lengte van 28 kaliber geconstrueerd, doch deze zijn ballistisch infe
rieur, aan hetgeen de tegenstander hier zal kunnen brengen en daar
om is het niet aan te bevelen die in te voeren.
Ook wat betreft den vuurmond sub C., waarbij dus een dracht
van minstens 8000 meter moet worden bereikt, vindt men in den
houwitser van 15 cM. een vuurmond, die aan dien eisch voldoet.
Wel zou men er nog over kunnen denken de eischen sub B en D
te combineeren, waardoor men misschien met één vuurmond zou kun
nen volstaan. Op deze wijze hebben reeds vele kleine staten het vraag
stuk trachten op te lossen o. a. ook Nederland. Alhoewel het niet
aanbevelenswaardig is, omdat men bij het gebruik als veldhouwitser
een overschot aan uitwerking bij het doel krijgt (wat minder erg is),
984
