Oct. 1916 Terreinvoorstelling op kaarten.
1072
en terreinteekening gelijke waarde, het schijnt daarom niettegen
staande alle tegenstrijdige denkbeelden het doelmatigst, om situatie
en terrein van een plaat zwart te drukken."
Een ieder echter, die Oostenrijksche speciaalkaarten, waarop zwaar
bergterrein voorkomt, onder de oogen heeft gehad, en de moeielijke
leesbaarheid dier kaarten ondervonden heeft, zal wel tot de aan
hangers van de tegenstrijdige denkbeelden behooren.
Omtrent de plastiek der hoogtelijnen teekent Penck aan, dat op
hoogtelijnenkaarten op groote schaal als regel van de versterking van
het relief door schaduw of kleuren geen sprake is, omdat door de
samengedrongen hoogtelijnen bereids een soort schaduw gelegd is.
Hierbij moet echter bedacht worden, dat tot erlanging van een ho
mogeen plastisch effect het streng vasthouden aan equidistante hoog
telijnen een noodzakelijke eisch is. Elke ingeschakelde hulphoogtelijn
versterkt, elke weggelaten lijn verzwakt het effect. Daarom dienen
hulphoogtelijnen zoo dun mogelijk getrokken te worden en waar het
bij rotspartijen onmogelijk is alle tranches te teekenen, moet het
verminderde schaduweffect in evenwicht gebracht worden door het
teeken voor rots.
Wanneer d de dikte der hoogtelijnen en a haar onderlingen afstand
voorstelt, is de schaduwsterkte
5 -
a +d
Wordt d 0.2 m.M. genomen, dan is voor een helling van 40°
gung eine besondere militarische Bedeutung, sie sindaberauch der wichtigste
Behelf, um die Terrainzeichnung rasch und richtig aufzufassen. Das
Wassernetz an und für sich deutet schon die Gestaltung der Bodener-
hebungen an, indem es die Tiefenlinien bezeichnet."
Hoewel generaal Von Steeb wel wat al te sober wil zijn, mogen ook o. i.
op militaire kaarten niet te veel kleuren voorkomen. Zeer zeker in oor
logstijd behoort het leger voorzien te zijn van kaarten bij „tot en met"
en zulks is alleen mogelijk, wanneer zij, zoodra oorlogsgevaar dreigt,
gedrukt kunnen worden van den „tot en met" bijgewerkten steen. Teveel
kleuren zou dan stagnatie geven en daarom lijkt het aanbevelenswaardig
reeds is vredestijd aan weinig kleurrijke kaarten te gewennen.
