Oct. 1916.] Terreinvoorstelling op kaarten.
Het beste terreinbeeld wordt echter verkregen door de vereeniging
van beide voorstellingsmethoden, waarbij het mathemathische element
samengesmolten schijnt met de plastische vormenuitdrukking en van
de vormen van den bodem alles weergegeven wordt, wat in de
teekening weergegeven kan worden.
De isohypsen orienteeren over verheffingen, de arceeringen
brengen de vormen tot uitdrukking zegt Penck en in Gelcich en
Sauter's „Kartenkunde" wordt aangeteekend: „hoogtelijnenkaarten
hebben het voordeel, dat men haar vlug en gemakkelijk kan lezen
en bij geringen afstand der tranches de terreinvormen gemakkelijk
te onderkennen zijn. Daarentegen hebben zij het nadeel, dat bij
grooteren afstand der hoogtelijnen, het relief weinig spreekt en op
zich zelf staande vormen niet duidelijk tot hun recht komen; bij
de voorstelling van geheele landen komen de nadeelen van de
hoogtelijnenmethode nog meer aan het licht."
Aan de arceermethode wordt het voordeel toegekend, dat zij
voor iedere schaal bruikbaar is, zelfs de kleinste op de schaal nog
aan te geven partij nog duidelijk tot uitdrukking brengt en een
plastisch gemakkelijk vatbaar terreinbeeld geeft.
Zooals Peucker opmerkt, komt de geometrische lineatuur van de
geografische hoogte op de topografische kaart in de plaats van
de geometrische lineatuur van de geografische lengte en breedte
op de kaarten op kleinere schaal, en is eene topografische kaart
zonder hoogtelijnen, even onwetenschappelijk als eene geografische
kaart zonder graadnet. Kaarten met hoogtelijnen alleen kunnen
echter bij hem geen genade vinden en hij sluit zich aan bij Haus-
lab, die met de mode van zijn tijd voor oogen, de ledige hori
zontale zonen vergeleek met krinolinehoepels zonder rok.
Bonne keurde enkele hoogtelijnen af, omdat zij, het aantal lijnen
op de kaart vermeerderende, tot onduidelijkheid aanleiding geven,
een gebrek, dat thans echter ondervangen wordt door het gebruik
van meerdere kleuren.
Generaal von Steeb en regeeringsraad Hödlmoser, zich beiden
op een militair standpunt stellende, verklaren zich tegen de toe
passing van de enkele hoogtelijnenmethode, omdat daardoor vlakke
vormen niet genoegzaam gekarakteriseerd worden en de vormen-
elementen, waaronder te verstaan plateauranden, dalgrenzen enz., niet
markant uitkomen.
1074
