Terreinvoorstelling op kaarten.
Oct. 1916.)
Kolonel Gordon staat ook voor inch en op grooter schaal
vervaardigde kaarten de hoogtelijnenmethode voor, maar dan geen
zwarte tranches. Hinks kent aan de methode een „maximum van
nauwkeurigheid in voorstelling" naast „een minimum overlading
van de kaart" toe.
.Bestaat er weinig verschil van meening over de waarde van
hoogtelijnen voor eene kaart, wat de manier van aangeven van
schaduw betreft, heeft de deskundige wereld zich in twee partijen
verdeeld De eene partij stelt hellinggetrouwheid, de andere relief-
geirouwheid. °-) als hoofdeisch; verder doen zich verschillende bij
overwegingen als mathematische juistheid, natuurlijkheid enz. gelden.
Ook mag niet vergeten worden, dat, al zijn zij dan leerzaam,
verschillende opinies van ouder datum beoordeeld moeten worden
in verband met den tij i, waarin zij werden uitgesproken, waarbij
vooral rekening is te houden met den toenmaligen stand der kaart-
techniek. Voorts is hier en daar een niet goed te verdedigen con
servatisme oorzaak geweest, dat geen voldoende invloed kon worden
uitgeoefend tegenover de inertie van het historisch gewordene en
de in verloop van tijd min of meer verstarde tradities
De methode Lehmann heeft het voordeel, dat zij bij benadering
een dadelijk overzicht geeft van de hoegrootheid der hellingen.
Dat zij hellinggetrouw is, zooals de starre voorstanders haar zoo
gaarne noemen, is slechts in theorie waar, want het is technisch
onmogelijk de acht gradaties op eene kaart met juistheid te onder
scheiden of zonder microscopische hulpmiddelen af te lezen, zelfs
wanneer de schaal op de kaart is aangegeven en dus de sleutel
voortdurend bij de hand is. De arceeringen hebben dus voor een
exact gebruik slechts imaginaire waarde en dit is nog te meer het
geval wanneer, zooals in Beieren en Oostenrijk, de schaal belangrijk
wordt uitgebreid.
1) De strijd over de terreinvoorstelling door verticale of schuine be
lichting neemt, zooals Peucker zegt, „den breitesten Raum in der mo
dernen Kartographischen Litteratur ein."
2) De termen zijn niet mooi, misschien ook, omdat zij ongewoon aan
doen: zij zijn echter moei ijk te vervangen. Men spreekt ook v&n helling
plastiek en vormenplastiek. Hoogtezönenkaarten zijn hoogtegetrouw of
bezitten hoogteplastiek.
1076