Terrein voorstelling op kaarten.
|Oct. 1916.
Het is opmerkelijk, dat zoowel de loodrechte als de schuine be
lichters de methode van de tegenpartij onnatuurlijk noemen. Kolonel
Bancalari schrijft b.v. in zijne zeer lezenswaardige brochure, dat
men op hoogere breedte nimmer eene bergpartij van uit het zenith
belicht ziet en beroept zich zeer ad rem op de „Instruction für die
militarische Landeaufnahme", waarin den opnemers op het hart ge
drukt wordt, bij het vis a vis teekenen (ons planchetwerk) morgen-
of avondbelichting te kiezen, omdat bij het schuin invallen der zon
nestralen de details van de tegenoverliggende partij zich scherper
afteekenen.
Dat de kaart van Dufour, bewerkt volgens de methode der schuine
belichting, door de z. g. Weenerschool afgekeurd wordt, moet vol
gens hem toegeschreven worden aan het feit, dat het een kunstwerk
is en dus alleen artisten op het gebied van terreinvoorstelling in staat
zijn de methode toe te passen 2) en zegt hij, op zulke artisten hebben
wij geen beslag gelegd en wij kunnen die ook niet vormen, dus
hebben hen niet. Generaal Von Steeb, die Bancalari's ideeën
omtrent belichting tracht te weerleggen, beantwoordt dien aanval
op de technische vaardigheid van het militair-geografische instituut
niet rechtstreeks, maar gooit het over den militairen boeg en zegt:
„Door de schuine belichting wordt eene eenzijdige voorstelling
verkregen. Zij beinvloedt het oordeel, omdat zij sommige partijen
1) „Un observateur situé sur le[sommetd'une haute montagne distingue
parfaitement tous les mouvemens du terrain qu'il domine, lorsque le Soleil
parait entre l'horizon et le zénit: c'est evidemment la circonstance la plus
favorable pour dessiner a vue les objets qui échappent aux mesures géome-
triques, et pour ne pas omettre des détails intéressans! mais il ne voit
quelque distance de lui qu'une plaine immense, lorsque le Soleil brille
au zénit, ou quand il est caché par un ciel nébuleux, et la plupart des
accidens du terrain les plus prés lui échappent même trés souvent. Le
relief des montagnes, sur une carte qui serait exécutée dans le système
de la lumiere zénitale ou d'une lumière diffuse, serait done sans effet,
comme dans la nature." Puissant (oude spelling).
2) Plus un terrain est accidenté et d'un acces difficile, plus il faut au
contraire être artiste pour en bien saisir et imiter les formes; puisque
dans ce cas trés frequent la Géometrie n'a plus de prise.
Puissant
1079
